Frank Zichem
Naam | Frank Zichem |
Geboren | Paramaribo, 14 juli 1945 |
Functies | regisseur |
Bekend van | Medelanders Nederlanders |
Periode actief | |
Frank Zichem in de media Oeuvre van Frank Zichem |
In het werk van Frank Zichem speelt zijn Surinaamse afkomst of breder zijn migratieachtergrond een grote rol. Veel van zijn documentaires portretteren personen en hun relatie met Suriname of migranten die hun weg zoeken in de Nederlandse samenleving.
Surinamers en Suriname
In 1972 debuteert Frank Zichem met Gebri Doro, de eerste Surinaamse speelfilm, met een documentair karakter. Zichem is dan nog derdejaars student aan de Amsterdamse Filmacademie, waar hij als bursaal van de Sticusa studeert. De half uur durende kleurenfilm is volgens de cineast bedoeld als een protest tegen de manier waarop Suriname wordt beheerd. Zichem omschrijft Gebri Doro zelf als een 'half satirische documentaire met spelhandeling'.
Twee jaar later verschijnt de documentaire Papieren Nederlandertjes, over Surinaamse kinderen die in Nederland opgroeien. Omdat ze op papier Nederlands zijn kunnen de ouders hun kinderen naar Nederland sturen in de hoop dat ze daar een betere toekomst wacht. Alleen, ze komen terecht in een geheel andere wereld en krijgen te maken met discriminatie en uitsluiting. Voor deze documentaire filmt Zichem zowel in Nederland als in Suriname.
In Een koloniaal treurspel: een tweeluik over Suriname staat de relatie van Surinamers in Nederland met hun moederland opnieuw centraal. Hij werkt samen met Rudi Kross, die de interviews doet.
Voor de IKON maakt hij ín 1945 de dramaserie Familie Wijntak naar een scenario van Hans Melissen.
Wij slaven van Suriname bestaat uit portretten van vooraanstaande Surinamers: Anton de Kom en Louis Doedel.
De in Suriname woonachtige Nederlandse kunstenares Nola Hatterman wordt in 1982 geportretteerd.
Migranten en de Nederlandse samenleving
Dan verschijnt in 1975 een geheel ander thema. Zichem krijgt van de IKOR de opdracht de film 'Retour Lisboa' te maken, waarin een Portugese oud-militair na de koloniale oorlog in Angola terugkeert naar Portugal. Stad, platteland, dictator Salazar, koloniale oorlog, de film belicht zware thema's. Zichem werkt in deze samen met Jose da Silva, die zelf in Angola heeft gediend maar naar Nederland is uitgewezen. Da Silva doet het interview.
Over Molukse jongeren maakt hij met Frans Latuperisa twee documentaires (Van het KNIL in de knel en Andarinjo) over het leven en de problemen van Zuid Molukse jongeren in Nederland. Met name Andarinjo over een vriendschap tussen een Molukse en een Nederlandse jongeman is bij vlagen ontroerend.
Voor en met kinderen
Voor de IKON maakt Zichem een aantal producties waarin kinderen een hoofdrol spelen. Voor de serie Jouw wereld, mijn wereld portretten van kinderen op de Antillen en kinderen in Harlem. Via de kinderen houdt hij de samenleving een spiegel voor.
Ook voor de IKON maakt hij enkele jaren later twee documentaires over Bonaire. De dilemma's waarvoor het eiland zich gesteld ziet maakt hij ermee begrijpelijk voor een jong publiek.
Educatieve producties
Voor Feduco doet Zichem in de jaren 80 en 90 de regie van reportages voor Medelanders Nederlanders en Hollandse nieuwe. Ook in de jaren 90 maakt hij regelmatig reportages voor de RVU-serie Werken aan werk.
In 2003 maakt hij enkele schooltelevisieprogramma's over de slavernij.
Black Achievement Award
Het oeuvre van Zichem bestaat uit ongeveer 200 filmproducties. Daarvoor kreeg hij op 29 oktober 2018 de Black Achievement Award.