Maanlanding 1969
Op 20 juli 1969 zet de Amerikaanse astronaut Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan. De reis van de Apollo-11, de landing en de eerste stappen op de maan zijn wereldnieuws.
In de aanloop naar dit historisch moment, de zogenaamde space race tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, nemen de kosmonauten lange tijd het voortouw. In 1957 wordt met succes de kunstmaan Sputnik I gelanceerd en in 1961 maakt Joeri Gagarin als eerste mens een ruimtereis. De Amerikanen stellen zich tot doel om voor het eind van de jaren zestig een mens naar de maan te sturen. Door medewerking van een half miljoen mensen en de 27 miljard dollar die de Amerikaanse overheid in ruimteorganisatie NASA pompt, lukt het. Miljoenen kijkers rond de wereld horen de legendarische – ongetwijfeld ingestudeerde – soundbite van Armstrong: “That's one small step for [a] man, one giant leap for mankind”.
In Nederland is er veel belangstelling voor de gebeurtenissen rondom de Apollo missie. De eerdere Apollo-vluchten hebben veel indruk gemaakt. De maanlanding in de nacht van 20 op 21 juli 1969 wordt dan ook rechtstreeks en ononderbroken op televisie en radio uitgezonden. Een aantal presentatoren worden hierdoor onlosmakelijk verbonden met deze gebeurtenis. Televisiepresentator Henk Terlingen wordt door deze uitzending bekend als Apollo Henkie. De radiopresentator Hugo van Rhijn praat Neil Armstrong haast de maan op: “En we zien het been van Neil Armstrong! Nu voor het eerst: voetstap op de maanbodem nu! En daar staat ie op de maan, nu!”. Chriet Titulaer treedt op de bewuste avond op als deskundige en vestigt hiermee zijn reputatie.
Er volgen nog vijf maanlandingen (de laatste in december 1972), maar deze krijgen lang niet zoveel media aandacht als de eerste.
Het audiovisueel materiaal van de maanlanding is op twee plaatsen verloren gegaan. De originele banden met de uitzending van de maanlanding zijn gewist door de NOS. In het archief bij Beeld en Geluid is een kopie aanwezig van een door een particulier beschikbaar gestelde televisieregistratie. In 2006 komt het bericht naar buiten dat NASA honderden dozen met beeld- en geluidsmateriaal kwijt is waaronder het materiaal van de eerste maanlanding. Op 16 juli 2009, precies 40 jaar na de lancering van de Apollo-11, brengt NASA digitaal gerestaureerde beelden van de maanlanding naar buiten. Het gaat om kopieën van de originele banden die met de nieuwste technieken zijn opgepoetst.
In het archief
Trefwoord maanlanding
Trefwoord Apollo 11
Overzicht maanlanding 1969 in de media
| TaakID | Titel | Beschrijving | Datum | Jaar | Medium |
| 29226 | Polygoon bioscoopjournaal | vanuit een studio van de NOS in Hilversum doet presentator Henk Terlingen verslag van de maanreis van de Apollo-11 | 1969 | bioscoop | |
| 183355 | The flight of Apollo-11: Eagle has landed | officiële NASA-film over de Apollo-11 vlucht | 1969 | televisie | |
| 330920 | Journaal | portret van Michael Collins: voorbereiding + training voor Apollo 11-vlucht | televisie | ||
| 333204 | Journaal | Apollo-11-bemanning poseren in ruimtepak voor pers op Cape Kennedy, Florida. | 1969 | televisie | |
| 502252 | Polygoon bioscoopjournaal | bezoek Apollo-11 astronauten aan Frankrijk | 1969 | bioscoop | |
| 564733 | niet bekend - 8549 | huldiging bemanning Apollo-11 te New York, met ticker tape parade. | radio | ||
| 41248 | Apollo 11, eerste mensen op de maan | radioverslag van de ruimtereis van de Apollo 11, met aan boord onder andere Neil Armstrong | 16-7-1969 | 1969 | radio |
| 306041 | Brandpunt | interview met professor Kuiper over de Apollo 11-vlucht en maanlanding | 17-7-1969 | 1969 | televisie |
| 313310 | Scala | Apollo-informatiecentrum van de NOS: telefonisch beantwoorden van vragen van kijkers en luisteraars. | 18-7-1969 | 1969 | televisie |
| 160211 | Interview professor Dr. Karl Rahner | statement van prof. Rahner over de maanlanding | 20-7-1969 | 1969 | televisie |
| 488756 | Journaal voor gehoorgestoorden | lancering Apollo XI, de eerste bemande ruimtereis naar de maan vanaf Cape Kennedy. | 20-7-1969 | 1969 | televisie |
| 539794 | Maanvlucht Apollo 11 | delen uit een rechtstreeks verslag van de maanvlucht van de Apollo 11 | 20-7-1969 | 1969 | radio |
| 317810 | Apollo-11 | compilatie van door de NOS verzorgde live tv-reportages over de vlucht en maanlanding. | 21-7-1969 | 1969 | televisie |
| 471622 | Journaal | inleiding van reporter van CBS op de Dam + reactie van voorbijgangers op geslaagde maanlanding. | 21-7-1969 | 1969 | televisie |
| 471621 | Journaal | verklaring van ouders van Neil Armstrong over maanlanding met Apollo-11 | 22-7-1969 | 1969 | televisie |
| 471619 | Journaal | verklaring Richard Nixon over ruimtevaart ivm maanvlucht Apollo-11 | 23-7-1969 | 1969 | televisie |
| 471592 | Journaal | ticker-tape parade voor de astronauten van de Apollo-11 in Houston. | 17-8-1969 | 1969 | televisie |
| 471567 | Journaal | feestelijke intocht Amerikaanse astronauten/maanreizigers in hun respectievelijke woonplaatsen. | 7-9-1969 | 1969 | televisie |
| 471562 | Journaal | Apollo-XI-astronauten ontvangen eerste maanpostzegels van Minister van Postzaken in Washington | 11-9-1969 | 1969 | televisie |
| 166018 | Tien jaar na Apollo | terugblik op de maanlandingen sinds 1969 | 12-7-1979 | 1969-1972 | televisie |
| 190719 | Apollo-11: The 20th year | compilatie van beelden van Apollo-11 vlucht | 27-6-1989 | 1969 | televisie |
| 317908 | Persconferentie Apollo-11 bemanning, 26 mei 1989 | ruw materiaal van een persconferentie van de Apollo-11 astronauten nav de 20e verjaardag van de eerste maanlanding | 27-6-1989 | 1989 | televisie |
| 98596 | Journaal | herdenking maanvlucht Apollo-11: Bush kondigt hervatting aan bemande vluchten naar maan en Mars. | 20-7-1989 | 1989 | televisie |
| 78691 | Twee vandaag | terugblik op de maanlanding van 30 jaar geleden. | 19-7-1999 | 1999 | televisie |
| 411559 | Journaal | herdenking eerste maanlanding | 20-7-1999 | 1999 | televisie |
| 453710 | Internationale nieuwsuitwisseling | herdenking van de maanlanding iav vice-president Gore en de austronauten | 20-7-1999 | 1999 | televisie |
| 411561 | Journaal | medaille voor astronauten Apollo-11 | 21-7-1999 | 1999 | televisie |
| 104729 | De waarheid achter de maanlandingen | special over de twijfels die sinds 1969 geplaatst zijn bij de eerste maanlanding | 16-7-2004 | 2004 | televisie |
| 617653 | Met het oog op morgen | telefoongesprek met wetenschapsjournalist Mark Traa over de complottheoriën die bestaan over de authenticiteit van de eerste mens op de maan op 20 juli 1969 | 19-7-2004 | 2004 | Radio |
| 420310 | Journaal | herdenking eerste maanlanding in 1969 | 20-7-2004 | 2004 | televisie |
| 89914 | Journaal | originele banden maanlanding zoek bij NASA | 15-8-2006 | 2006 | televisie |
| 90071 | Radio 1 journaal | de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is honderden dozen met beeld- en geluidsmateriaal kwijt | 15-8-2006 | 2006 | radio |
| RTL Nieuws | NASA presenteert opgepoetste beelden eerste maanlanding | 16-7-2009 | 2009 | televisie | |
| 3825759 | Journaal | gewiste beelden Nederlandse televisie-uitzending maanlanding 1969 teruggevonden dankzij video-amateur Dick Schwartz | 16-7-2009 | 2009 | televisie |
