Dick Verkijk
Naam | Dick Verkijk |
Geboren | Den Haag, 4 juli 1929 |
Functies | verslaggever |
Bekend van | Achter het nieuws, Het eeuwige leven, Operatie Barbarossa |
Periode actief | 1952 - 1995 |
Werkt samen met | Gabri de Wagt, Kees Buurman, Roelof Kiers, Jan Blokker |
Trivia | Maakte veel reportages over Oost-Europa, geëmigreerd naar voormalig Joegoslavië en vervolgens naar de VS. |
Externe info | Uitzending over Poolse staking 1980 |
Dick Verkijk in de media Oeuvre van Dick Verkijk |
Dick Verkijk is een bevlogen en gepassioneerd mens en journalist met een fascinatie voor de Tweede Wereldoorlog en het communistische Oostblok. Verkijk is hierdoor een principiële programmamaker, die niet of nauwelijks bereid is om water bij de wijn te doen. Hij is een legendarische radioverslaggever, slechts uitgerust met een blocnote en een Nagra.
Verkijk belandt vanwege zijn werk (verdediger van oppositionele groepen) in gevangenissen van Tsecho-Slowakije en Roemenië. Hij is al vrij jong geïnteresseerd in radio en sluit zich aan bij de Jaro opgericht door Herman Stok en Kees van Maasdam. De Tweede Wereldoorlog is bepalend geworden voor zijn journalistieke aanpak. Hij informeert lezers, luisteraars en kijkers niet als journalist, maar bestrijding van dictatoriale regimes hebben zijn prioriteit. Zijn doel is iedereen te overtuigen van de noodzaak deze regimes weg te sturen.
Van zijn aanpak is niet iedereen gediend en hij mag niet overal "naar binnen". Daar heeft Dick altijd een oplossing voor. Door met visaformulieren te sjoemelen en andere trucs, lukt het hem om met mensen te spreken over zaken waarover men eigenlijk niet mag spreken. Het is niet verwonderlijk dat hij in diverse oost europese landen de gevangenissen van binnen heeft gezien. Dat heeft hem er niet van weerhouden om de critici van de oost europese dictaturen aan het woord te laten. Weinig collega's van hem zijn zo onverzettelijk en vasthoudend.
Vlak voor de Burgeroorlog vestigt hij zich in Joegoeslavië en doet hij voor NOS radio en televisie verslag over die burgeroorlog. Uiteindelijk wordt hij als vijand van het Servische Volk verdreven door het Milosevic regime.
Verkijk maakt voor de VPRO televisie Operatie Barbarossa. Deze documentaire over de Duitse inval in Rusland baart veel opzien, voor het eerst worden de Russische en Duitse betrokkenen openlijk geïnterviewd. De documentaire wordt zelfs aan de BBC verkocht - toen (en ook nu nog) een unicum voor een Nederlandse historische productie. In 1966 is Operatie Barbarossa een unieke film; Verkijk is de eerste westerse journalist die beelden uit het Moskouse Staatsfilmarchief mag gebruiken. Als tegenpestatie mag de Russische ambassade in Nederland de film voor uitzending zien, zonder de mogelijkheid om wijzigingen in de film aan te laten brengen. De Russen zijn na het zien van de film niet blij met verschillende onderdelen. Verkijk laat die delen vallen in de versie die hij voor Moskou maakt. Zo spaart hij de Russische Ambassadeur, die z'n "werk" eigenlijk niet goed heeft gedaan .
In zijn boek Van Pantservuist tot pantservest Zestig jaar (on)journalistieke ervaringen verwoordt Verkijk eigenlijk zijn memoires, van de Tweede Wereldoorlog tot het einde van het Communisme in Oost-Europa. Er passeren nogal wat namen van mensen die volgens hem door de mand vallen - van politici als Jan Nagel, tot Jan Nico Scholten, en van omroepbonzen als Roelof Kiers en Jan Blokker tot journalisten als Martin van Amerongen. Het is verbijsterend, hoe iemand die vier jaar in oorlogsgebied in Kroatië en Bosnië werkt, soms met gevaar voor eigen leven, in al die tijd van zijn chef in Hilversum slechts één teken van leven ontvangt. Dit gebeurt in de vorm van een kwade brief over een niet juist ingevuld declaratieformulier. In 1995 beëindigt Verkijk zijn actieve journalistieke leven maar blijft hij boeken schrijven. Hij vertrekt naar de USA waar hij zich vestigt in Sandy.
Publicaties
Radio Hilversum, 1940-1945. De omroep in de oorlog (1974)
Van Pantservuist tot pantservest. Zestig jaar (on)journalistieke ervaringen (1997)
Schuld en boete, met Martin van den Heuvel (1998)
Die slappe Nederlanders, of viel het toch wel mee in 1940-1945? (2001)
Harry Mulisch fel anti-nazi. Maar sinds wanneer? (2006)
From Bazooka To Bosnia (2007)
Bertje was zo'n lief jongetje (2007)