Ultraphon
Profiel
Naam = Ultraphon
Vervaardigd door = Nederlands-Duitse onderneming Ultraphon
Functie = platenspeler
In gebruik vanaf =
In gebruik tot =
Beeld en Geluid archiefnummer = BG0132410_01 (voorkant) en BG0132410_10 (zijkant)
Deelonderwerp
Het lijkt op een potkachel of pedaalemmer, maar is een exclusieve 78-toerengrammofoon van de Duits-Nederlandse fabrikant Ultraphon.
Naast het draaiplateau bevinden zich twee toonarmen met ieder een eigen hoornluidspreker, een vinding uit 1927 van Heinrich Kuchenmeister. voortbrengen van een ruimtelijker en warmer geluid, ook wel pseudo-stereofonie genoemd. Beide toonarmen worden in dezelfde platengroef geplaatst waardoor er naast het geluid van toonarm 1 ook geluid wordt voortgebracht door toonarm 2 dat 1/100 seconde naijlt op het geluid van de eerste toonarm. Zodoende straalt er verrijkt geluid uit de openingen van de “potkachel”.
Deze zwaar gepatenteerde - de Ultraphon mocht alleen in Duitsland worden verkocht - peperdure grammofoon was alleen bestemd voor de happy few in de samenleving van toen. Doordat beroemdheden als dirigent Wilhelm Mengelberg e.a. de Ultraphon aanprijzen, wordt deze merkwaardige doch goed spelende constructie onder de grammofoons toch nog frequent aangeschaft. De eerste serie Ultraphons is uitgerust met een veermotor en moet worden aangeslingerd. Latere versies hebben een ingebouwde elektromotor.
Voor meer platenspelers zie: Thorens Excelda en Mikifoon