Cherry Duyns

Uit B&G Wiki
Cherry Duyns in Herenleed

HOMO UNIVERSALIS

Jeugd

Gerhard Anton Duyns wordt in 1944 in Wuppertal geboren. Zijn vader, tewerkgesteld in Duitsland, is net als zijn grootvader goochelaar en jongleur-equillibrist. Zijn moeder is Duitse. Na de bevrijding vindt het gezin onderdak bij zijn grootmoeder in Haarlem. Zijn vader kan maar moeilijk in hun onderhoud voorzien. In 1952 besluit zijn moeder om samen met Duyns terug te keren naar Wuppertal. Hij gaat in Duitsland naar school. Twee jaar later wordt hij ‘ontvoerd’ door zijn vader en keert hij terug in Nederland en gaat bij zijn grootmoeder wonen. Na zijn schooltijd komt Duyns in 1960 in de journalistiek terecht. Gedurende veertien jaar is hij werkzaam als redacteur van de Haagse Post te Amsterdam. Daar leert hij de dichter/schilder Armando, chef van de kunstredactie, kennen en het tweetal raakt bevriend. In deze periode baart Duyns opzien met krantenartikelen over de toen jonge politicus Hans Wiegel. Na zijn vertrek bij de Haagse Post zal hij de overstap naar de televisie maken.

AVRO

Duyns begint (samen met Armando) in 1969 zijn televisieloopbaan bij de AVRO als ideeënleverancier voor het verborgen cameraprogramma Poets. Cees Buddingh presenteert, maar Duyns komt steeds meer in beeld. Verkleed als agent, Chinees of slagersknecht kan Duyns zijn improvisatietalent botvieren. Hij doet dit programma twee seizoenen. In november 1971 brengt de AVRO de eerste aflevering van Herenleed op het schem. De regie is in handen van Hank Onrust en Ton Lensink speelt de hoofdrol. De AVRO vraagt Duyns vervolgens een groot showprogramma te presenteren. Hij weigert en de keus valt uiteindelijk op Pim Jacobs.

VPRO

Twee jaar later maakt Duyns de overstap naar de VPRO. Hij is bij diverse programma’s bertrokken, zoals Berichten uit de samenleving en Het Gat van Nederland. Bij Het Gat van Nederland komt hij in aanraking met regisseur Pieter Verhoeff. Van hem kijkt hij de eerste kneepjes van het vak af. Samen met Verhoeff maakt hij vervolgens De Artiesten Reünieclub. In 1975 komt de VPRO-TV met een een humoristisch programma, geschreven en gespeeld door Duyns en Armando met medewerking van Johnny van Doorn, over ‘weemoed, wanhoop en verlangen’. Het idee voor Herenleed is al veel eerder op de redactie van de Haagse Post ontstaan. Doordat het een succes wordt gaan Armando en Duyns met voorstellingen onder dezelfde titel langs de Nederlandse theaters. Als redacteur en documentairemaker is hij vanaf de jaren ’70 verantwoordelijk voor vele programma’s. Zo maakt Duyns een aantal documentaire series, zoals Droomland, Strijd en Machiavelli. Thema’s in zijn werk zijn vooral kunst, muziek en literatuur. Daarnaast komt zijn Duitse achtergrond regelmatig terug in zijn werk. Zo maakt hij in 1982 samen met Armondo De gedaantewisseling, een reportage over Berlijn in de jaren '30 en '50. In 1981 is Duyns redacteur van het literaire discussieprogramma De schrijvers onder leiding van Harry Mulisch. Duyns verricht ook redactiewerk voor Nederland nu, Hier is…Adriaan van Dis en Literatuur. Ook verzorgt hij het commentaar bij sommige VPRO-producties, zoals Tristan Keuris portret. Duyns is ook twee seizoenen lang de eindredacteur van Reiziger in muziek. Met hem werkt Duyns later in de jaren '90 nogmaals samen, dan verzorgen ze de duopresentatie van het radioprogramma De koffer. In 1986 wordt Levensberichten, een door Duyns geregisseerd drieluik uitgezonden. Voor de berichtgeving over de oncologische afdeling van het Academisch Ziekenhuis van de VU ontvangt Duyns een jaar later de Zilveren Nipkovschijf. De dood van een tante van zijn echtgenote vormt de aanleiding om deze serie te maken. Twee jaar later is Cherry betrokken bij wederom een veel bekroonde productie. Ditmaal is het de opdrachtfilm De wording die hij regisseert in opdracht van de Rijksvoorlichtingsdienst. De productie wordt door toenmalig premier Ruud Lubbers aangeboden aan koningin Beatrix ter gelegenheid van haar vijftigste verjaardag. Na jaren voor de VPRO te hebben gewerkt stopt Duyns in 1992 met zijn taak als eindredacteur bij de omroep. Hij voelt er weinig voor om als manager verder te werken bij de VPRO; het is in zijn ogen ten eerste ondankbaar werk en bovendien maakt hij liever programma's. Een paar jaar later maakt hij een portret van de overleden VPRO-televisiedirecteur Roelof Kiers, onder de titelDe maker. Ook in deze periode maakt hij wellicht zijn 'Magnum Opus', een serie documentaires over de groten uit de hedendaagse klassieke muziek onder de titel 'toonmeesters', met als cameraman onder andere Frans Bromet.

Een leven na de VPRO

In 2000 zendt de TROS een documentaire van Duyns uit over de neergang van het Russisch Staatscircus. Met De droom van een beer behaalt Duyns een jaar later de eerste prijs op een internationaal filmfestival in München.

Ten slotte

Een veelzijdige man, hij is onderzoeksjournalist, schrijver, journalist, regisseur, cineast, documentairemaker, performer, opgegroeid in een varietémileu. Deze vakman met zijn donker stemgeluid en fors postuur, maakt op het eerste gezicht een schuchtere indruk. Dit is slechts schijn. Hij is bedachtzaam en formuleert zijn woorden met zorg. Cherry Duyns is voorts een romanticus en heeft gevoel voor dramatiek. Tevens heeft hij een hang naar melancholie, wat merkbaar is in de muziekselectie van zijn documentaires. Duyns gebruikt lange tijd film als beelddrager, omdat hij film mooier vindt dan video. Het tragere tempo en de wijze van monteren bevalt hem beter. Hij werkt bij voorkeur met een vast team, Menno Euwe voor het geluid, Jochgem van Dijk of Marc Felperlaan achter de camera en Jan Langeveld voor de montage.



Prijzen en onderscheidingen

De Zilveren Nipkowschijf voor Levensberichten (1987).

Een Gouden Kalf voor De wording.

De J. van den Bos Literatuurprijs voor Dante’s trompet (1994).

De Prix Europa voor De droom van een beer (2001).