Ja zuster, nee zuster

Periode	1966 - 1968
Beschikbaar in archief	Beeld en Geluid
Genre	Kinderprogramma
Decennia	1960-1969
Medium	Televisie
Gallery	Gallery

Komische televisieserie vol liedjes, over de lotgevallen van de bewoners van een rusthuis.

Televisieserie

Ja zuster, nee zuster wordt tussen 1966 en 1968 uitgezonden door de VARA. Oorspronkelijk bedoeld als kinderprogramma, blijkt het een instant succes bij het grote publiek. De (lied)teksten worden geschreven door Annie M.G. Schmidt; Harry Bannink componeert de muziek. De eerste aflevering is op 3 september 1966 en de laatste wordt op 7 september 1968 uitgezonden. De regie is in handen van Henk Barnard, Berend Boudewijn en Frits Butzelaar.De opnamen vonden plaats in studio’s in en rond Hilversum. De locatie-opnamen vonden veelal plaats in en rondom Rotterdam. Ook kasteel Groeneveld in Baarn is een van de buitenlocaties.

Verhaal

Centraal staan de verwikkelingen rondom rusthuis Klivia en zijn bewoners: inbreker Gerrit, diens Opa, de Ingenieur, pruikenmaakster Jet, en de jongens Bobby, die spinazie verbouwt, en Bertus die graag knutselt. Zuster Klivia, met zware Groningse tongval, waakt over hen. Zij krijgen het regelmatig aan de stok met hun boze buurman Boordevol. Hij heeft grote moeite met de herrie die de bewoners maken. Niet voor niets is de ondertitel van de serie Een rusthuis vol herrie. Boordevol probeert de bewoners regelmatig te dwarsbomen en zelfs uit te zetten maar krijgt daarbij meestal zelf het deksel op zijn neus.

Gastrollen

Opvallend aan de serie is ook het grote aantal gastacteurs dat zijn opwachting maakt. En dat zijn niet de minsten: Ko van Dijk, Albert Mol, Enny Mols-de Leeuwe, Lou Steenbergen, Johan Kaart. Cabaretier Wim Sonneveld heeft zelfs een dubbelrol als Arie Pruiselaar jr. en sr. Bovendien zingt hij de liedjes Op de step en In een rijtuigie.

Liedjes

Een belangrijk onderdeel van de serie vormen de liedjes van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink. Zij leveren een enorme bijdrage aan de populariteit van Ja zuster, nee zuster en blijken ware evergreens. Dat komt grotendeels doordat de liedjes worden uitgebracht op langspeelplaat, die goed wordt verkocht. De bekendste liedjes worden generaties later nog steeds meegezongen:

• Mijn opa
• In een rijtuigie
• Wil u een stekkie (van de fuchsia)
• Op de step
• De kat van ome Willem
• Poes poes poes
• Wij zijn bang voor de bullebak
• De Twips
• Popocatepétl
• Hendrik Haan
• Ladumaar meneer
• Samen met een vrijer

Een ‘rusthuis vol herrie’ is het decor van de belevenissen van Zuster Klivia en haar gasten. Deze gasten hebben eigenaardige bezigheden. Zo doet Jet iets met pruiken, Bertus knutselt graag, Bobby verbouwt spinazie en de ingenieur experimenteert in de kelder. Gerrit is een inbreker, die het vooral op 'de boze buurman' Boordevol heeft gemunt.

Ja zuster, nee zuster is misschien wel de beroemdste Nederlandse televisieserie van de vorige eeuw. In 1966 schrijven Annie M.G. Schmidt en de componist Harry Bannink televisiegeschiedenis, zonder er zich bewust van te zijn. Na enkele afleveringen, bedoeld voor kinderen, neemt ook heel volwassen Nederland plaats voor de buis. Afspraken worden verzet, vergaderingen afgezegd en sportwedstrijden verplaatst. Dat ligt ook aan de gast-acteurs die voor het verrassingselement zorgen, zoals Wim Sonneveld en Albert Mol.

Veel liedjes – "Niet met de deuren slaan", "M’n opa" en "Wilt u een stekkie van de fuchsia" - worden moderne klassiekers. Helaas zijn de twintig semi-live uitzendingen verloren gegaan (de videobanden zijn gewist). De meeste liedjes, gedraaid op film, zijn wel bewaard gebleven. Evenals de tijdens de tv-opnames gemaakte foto's en dia's.

In 1999 is de serie bewerkt tot toneelstuk, in 2002 verschijnt de speelfilm en in theaterseizoen 2010-2011 komt er ook een musical.

Afleveringen

Afl.01 "Gerrit" uitgezonden op 03-09-1966

Afl.02 "Arme ingenieur voor de rechter" uitgezonden op 21-09-1966

Afl.03 "Het hoofd koel houden" uitgezonden op 1-10-1966

Afl.04 "Lodewijk" uitgezonden op 29-10-1966

Afl.05 "Alarm" uitgezonden op 26-11-1966

Afl.06 "Knibbeltje" uitgezonden op 24-12-1966

Afl.07 "Repelsteeltje" uitgezonden op 21-01-1967

Afl.08 "Klaverblaadje" uitgezonden op 18-02-1967

Afl.09 "Salon Mimosa" uitgezonden op 18-03-1967

Afl.10 "Automatische speurhond" uitgezonden op 15-04-1967

Afl.11 "Haan en fuchsia" uitgezonden op 7-10-1967

Afl.12 "De knödel" uitgezonden op 4-11-1967

Afl.13 "Pakjes perikelen" uitgezonden op 2-12-1967

Afl.14 "Mijnheer Mangel" uitgezonden op 26-12-1967

Afl.15 "Ingenieur naar Engeland" uitgezonden op 27-01-1968

Afl.16 "De Pruiselaars en Wim Sonneveld" uitgezonden op 24-02-1968

Afl.17 "Souvenierwinkel" uitgezonden op 23-03-1968

Afl.18 "Ja Gerrit, Nee Gerrit" uitgezonden op 20-04-1968

Afl.19 "Circus" uitgezonden op 18-05-1968

Afl.20 "Lorre is ziek" uitgezonden op 7-9-1968

Cast

Zuster Klivia - Hetty Blok

Gerrit en opa - Leen Jongewaard

Buurman Boordevol - Dick Swidde

Ingenieur - Piet Hendriks

Jet - Carla Lipp

Bobby - Barrie Stevens

Bertus - John Kuipers

Lorre - Piet Ekel (stem)

Rechter - Jan Verkoren (afl.02)

Griffier - R van Helvoort Pel (afl.02)

Zaalwachter - B. de Jong (afl.02)

Hoofd Veiligheidsdienst - Sjef van Leeuwen (afl.03)

Hoofd van het aardgas - Peter Aryans (afl.04)

Lodewijkje - Maarten Ruyter (afl.04)

Notaris - Gerard Heystee (afl.05)

Professor de Geitemelker - Robert Sobels (afl.06)

Mevrouw de Kneu - Els Bouman (afl.06)

Bakker - Jan Blaaser (afl.07)

Voorzitter - Sacco van der Made (afl.08)

Journalist - Koos Postema (afl.08)

Mevrouw Vinkeveen - Winnifred Bosboom (afl.09)

Meneer Hofmeyer - Lou Steenbergen (afl.10)

Slager - Johan Kaart (afl.11)

Johan de Groot- Ko van Dijk (afl.12)

Mevrouw Maarseveen - Maya Bouma (afl.13)

Mijnheer Mangel - Gerard Hartkamp (afl.14)

Agent - Jan Lichters (afl.15)

Keesje - Onno van de Koppel (afl.15)

Arie Pruiselaar Sr./ Arie Pruiselaar Jr. - Wim Sonneveld (afl.16)

Secretaresse - Diana Dobbelman (afl.16)

Jufvrouw Blits - Enny de Leeuwe (afl.17)

Vrouw in winkel - Riet Wieland Los (afl.17)

Dirk - Hans Boskamp (afl.18)

Monteur Smit - Luc Lutz (afl.19)

Wouter - Albert Mol (afl.20)

Makers

Teksten Annie M.G. Schmidt

Choreograaf Jack Bow

Muziek Harry Bannink

Muziekproductie Gerrit den Braber

Drums Chris Dekker

Bas Tom Dissevelt

Gitaar Jan Blok

Grafische vormgeving Hans de Cocq

Decorontwerp Wim Bijmoer

Geluidsassistentie Daan Sleven, Paul Schrijver

Belichting Justus Cornelisse, Jan van de Stam, Bert Klos

Geluidtechniek Frans Rijken

Opnametechniek Jos Ditmars

Toneelmeester Frits Hihorst, Henk Kool

Beeldtechniek Han Barkey, Rien Balkenende

Kleding Riek Schimmel

Decoruitvoering Theus Gortemuller

Decorman Barend Vught

Camera assistentie Frans de Bruyn, Bert Rowold

Cineast Jan Schaaper

Rekwisiten Jan Kiljan

Grime Richard van Helvoirt Pel

Grime assistentie Jes SImons

Schakeltechniek Wim Timmer

Opnameleiding Wim Smit

Regie Henk Barnard

Camera Henno Hoepman, Hugo Gossen, Martijn Lindenberg

Productieassistentie Margot de Boer

VARA

---