Jane Goodall
| Naam | Valerie Jane Morris-Goodall |
| Geboren | Londen, 3 april 1934 |
| Functies | schrijver, |
| Bekend van | People of the Forest, Jane Goodall’s Wild Chimpanzees |
| Periode actief | 1960 - ? |
| Werkt samen met | Hugo van Lawick |
| Trivia | Getrouwd geweest met natuurfilmer Hugo van Lawick |
Jane Goodall in de media Oeuvre van Jane Goodall | |
Jane Goodall is een Engelse primatologe, biologe en antropologe. Zij heeft een meer dan 40-jarige studie gemaakt van het sociale en familiale leven van de chimpansee. Hier verwerft zij veel bekendheid mee.
Goodall is al sinds haar jeugd geïnteresseerd in dieren. Als kind droomt ze ervan om naar Afrika te gaan om daar tussen de wilde dieren te leven en er boeken over te schrijven. Toch besluit Goodall, op aanraden van haar moeder, een secretariële opleiding te volgen. Ze werkt na haar afstuderen onder andere in een ziekenhuis als secretaresse van een arts. In 1957 komt haar lang gekoesterde droom uit. Ze krijgt een uitnodiging van een schoolvriendin om naar Afrika te komen. Eenmaal daar aangekomen stelt iemand haar voor om contact te zoeken met de Britse paleontoloog en antropoloog Louis Leakey. Na een lang gesprek met hem biedt hij Goodall een baan aan als zijn secretaresse. Leaky zoekt in die tijd ook iemand die onderzoek wil doen naar chimpansees. Hij vindt Goodall uitermate geschikt voor de klus en vraagt haar of zij het onderzoek op zich wil nemen.
Goodall vertrekt in juli 1960 naar Gombe Stream National Park om de chimpansees te bestuderen. Goodall doet verbazingwekkende ontdekkingen in haar eerste periode in Gombe. Ze observeert hoe chimpansees werktuigen maken en gebruiken, iets wat tot die tijd alleen aan de mensheid word toegeschreven. In augustus 1962 komt de Nederlandse cameraman Hugo van Lawick naar Gombe om de ontdekkingen voor National Geographic vast te leggen. Dit resulteert uiteindelijk in de bioscoopfilm People of the Forest welke in 1988 wordt uitgebracht.
Goodall en van Lawick worden verliefd en trouwen 28 maart 1964. Samen krijgen ze één kind: Hugo Eric Louis baron van Lawick (roepnaam Grub), geboren op 4 maart 1967 in Nairobi. Grub is grotendeels in het reservaat opgegroeid. In 1974 zijn van Lawick en Goodall van elkaar gescheiden. Van 1975 tot 1980 is Goodall getrouwd met Derek Bryceson, een lid van het parlement van Tanzania en directeur van de nationale parken in Tanzania.
In 1965 haalt Goodall haar doctoraat in ethologie van de universiteit van Cambridge. Dit doet ze zonder dat ze ooit heeft gestudeerd. Goodall kent, net als Hugo van Lawick, menselijke kenmerken toe aan de dieren die zij bestudeert. Ook geeft zij de chimpansees een naam in plaats van een nummer, iets wat toen in wetenschappelijk opzicht totaal ondenkbaar was. Deze vermenselijking betekent een breuk met de wetenschappelijke traditie, die erg argwanend tegenover deze aanpak staat. De benadering van Goodall blijkt echter zeer vruchtbaar en wordt tegenwoordig over het algemeen door ethologen toegepast.
Goodall richt het Gombe Stream Research Center op waar ze in 1967 wetenschappelijk directeur van wordt. In 1977 sticht ze het Jane Goodall institute in de Verenigde Staten, welke al snel vestigingen over de hele wereld krijgt. Sinds 2002 is ze ambassadeur voor de Verenigde Naties. In 2004 wordt ze benoemd tot Dame of the British Empire (DBE) tijdens een ceremonie in Buckingham Palace. In januari 2006 krijgt Goodall voor haar inspanningen UNESCO’s zestigste verjaardagsmedaille.
Publicaties
My Friends the Wild Chimpanzees (1969)
Innocent Killers (met H. van Lawick) (1971)
In the Shadow of Man (1971)
The Chimpanzees of Gombe: Patterns of Behavior (1986)
Through a Window: 30 years observing the Gombe chimpanzees (1990)
Visions of Caliban (met Dale Peterson, Ph.D.) (1993)
Brutal Kinship (met Michael Nichols) (1999)
Reason For Hope; A Spiritual Journey (with Phillip Berman) (1999)
40 Years At Gombe (2000)
Africa In My Blood (met Dale Peterson) (2000)
Beyond Innocence: An Autobiography in Letters, the later years (met Dale Peterson) (2001)
The Ten Trusts: What We Must Do To Care for the Animals We Love (met Marc Bekoff) (2002)
Harvest for Hope: A Guide to Mindful Eating (2005)
Kinderboeken
Grub: The Bush Baby (with H. van Lawick) (1972)
My Life with the Chimpanzees (1988)
The Chimpanzee Family Book Saxonville (1989)
Jane Goodall's Animal World: Chimps (1989)
Animal Family Series: Chimpanzee Family; Lion Family; Elephant Family; Zebra Family; Giraffe Family; Baboon Family; Hyena Family; Wildebeest Family (1989)
With Love (1994)
Dr. White (illustraties Julie Litty) (1999)
The Eagle & the Wren (illustraties Alexander Reichstein) (2000)
Chimpanzees I Love: Saving Their World and Ours (2001)
Rickie and Henri: A True Story (met Alan Marks) (2004)
Films
Miss Goodall and the Wild Chimpanzees (1963)
Miss Goodall: The Hyena Story, The World of Animal Behavior Series (1975)
Among the Wild Chimpanzees, National Geographic Special (1984)
People of the Forest met Hugo van Lawick (1988)
Chimpanzee Alert, Nature Watch Series (1990)
Chimps, So Like Us (1990) Genomineerd voor een Academy Award
The Life and Legend of Jane Goodall (1990)
The Gombe Chimpanzees (1990)
Fifi's Boys, Natural World series (1995)
Chimpanzee Diary, BBC2 Animal Zone (1996)
Animal Minds, BBC (1997)
Jane Goodall: Reason For Hope (2000)
Chimps R Us, PBS special Scientific Frontiers (2001)
Jane Goodall’s Wild Chimpanzees (IMAX formaat) (2002)
Jane Goodall’s Return to Gombe, Animal Planet (2005)
