Eugènie Herlaar
| Naam | Eugènie Herlaar |
| Geboren | Curaçao, 10 november 1939 |
| Gestorven | Onbekend, 14 augustus 2024 |
| Functies | presentator, nieuwspresentator, verslaggever, redacteur |
| Bekend van | NTS Journaal, NOS Journaal |
| Periode actief | 1965-1983 |
| Trivia | Herlaar is de eerste vrouwelijke presentator van het Journaal |
| Gallery | Gallery |
| Externe info | officiële site |
Eugènie Herlaar in de media Oeuvre van Eugènie Herlaar | |
Eugenie Herlaar wordt in 1939 geboren op Curaçao. Op 8 jarige leeftijd verruilt de familie Herlaar het warme Curaçao voor een huis in het bos op de Veluwe. Het naoorlogse Nederland staat in groot contrast met het leven op Curaçao, waar de Tweede Wereld Oorlog grotendeels aan voorbij is gegaan. Het is in Nederland voor de jonge Eugenie dan ook even wennen: er is geen stromend water, soms zelfs geen elektriciteit en dus geen wasmachine of koelkast. Hoewel qua luxe de familie Herlaar in Nederland een stapje terug doet heeft Eugenie in het huis op de Veluwe een fijne onbezorgde jeugd.
Opleiding en eerste (werk)ervaringen
Tijdens haar schooltijd is Eugènie Herlaar met van alles in de weer. Ze schrijft voor de schoolkrant en zit bij een lokale toneelclub. Wanneer ze in 1953 hoort over het door Herman Broekhuizen opgezette Minjon wordt ze meteen lid. Voor Minjon maakt ze diverse programmaatjes. Zo maakt ze een reportage over het verzamelen van postzegels en maakt ze straatreportages naar aanleiding van actuele gebeurtenissen.
Ze doet in 1958 met succes eindexamen HBS-B in Ede. Ze gaat voor een toelatingsgesprek naar de toneelschool, maar daar wordt haar vanwege haar exotische uiterlijk het volgen van de opleiding met klem afgeraden (motivatie van de school: er zijn te weinig (grote) rollen voor getinte acteurs). Omdat ze in haar onderhoud moet voorzien en omdat ze geïnteresseerd is in geologie, wordt Herlaar seismisch rekenaar bij de oliemaatschappij BPM. Bij deze baan mist ze echter creatieve bevrediging en gaat daarom in 1960 aan de slag bij Philips in Baarn. Hier houdt ze zich bezig met de totstandkoming van LP hoezen van Fontana.
Naast haar werkzaamheden bij Philips blijft ze actief met schrijven en met Minjon. Ook speelt ze amateurtoneel en is actief bij de lokale ziekenomroep. Haar werkzaamheden voor de radio geven veel voldoening, dus wanneer ze een advertentie tegenkomt waarin wordt gevraagd naar een radio-omroepster reageert ze meteen. Helaas wordt de drieëntwintig-jarige Herlaar te jong bevonden voor de functie (men zoekt iemand van 25!). Vervolgens reageert ze op een advertentie van de Wereldomroep; die zoeken naar een nieuwe medewerker. Deze keer is het wel raak.
In 1963 gaat ze er aan de slag. Bij de Wereldomroep leert ze het radiovak pas echt. Interviewen, teksten schrijven en nieuwslezen, alles heeft ze er wel gedaan. Ze maakt er ook diverse televisiereportages waaronder eentje over de van de Antillen afkomstige honkballer Hamilton Richardson, die bij Haarlem speelt. Als nieuwslezer is het Herlaar die voor de Wereldomroep de aanslag op Kennedy naar buiten brengt.
Het Journaal
Via haar werkzaamheden bij de Wereldomroep komt ze uiteindelijk bij de NTS terecht. Veel collega’s schnabbelen in die tijd bij via het NTS journaal. Ze vallen in of presenteren er programma’s. Herlaar heeft daar ook wel oren naar en besluit de NTS een brief te sturen. Ze vindt dat het NTS journaal wel een vrouwelijke collega kan gebruiken voor de typische vrouwen onderwerpen. De NTS geeft haar gelijk en zo af en toe spreekt ze iets in voor het 7 uur journaal.
De nieuwe stem van het journaal maakt in de pers het één en ander los; voor het eerst is er een vrouwenstem te horen. De Wereldomroep is niet helemaal blij met al die ophef en dreigt met een schorsing. Herlaar praat hierover met de NTS waar men adviseert om bij hen te solliciteren. In 1965 wordt ze aangenomen als de eerste vrouwelijke redacteur-verslaggever. Er is echter wel een voorwaarde: mocht het publiek slecht reageren op haar in beeld dan moet ze haar werkzaamheden in beeld staken. Het publiek reageert zeer positief op haar verschijning: Herlaar wordt in de pers zelfs liefkozend ‘Het toetje van het Journaal’ genoemd. In 1966 ontvangt ze bovendien, uit handen van Mies Bouwman in het programma Mies en scene, de Televisieprijs van de Vereniging van Slechthorenden voor haar goede gebruik van de Nederlandse taal met duidelijk lipbeeld voor doven en slechthorenden.
Andere televisieprogramma's en korte terugkeer bij het Journaal
Tot en met 1967 werkt ze bij het Journaal. Wanneer ze gaat trouwen moet ze stoppen met werken. Als freelancer werkt ze tot 1969 nog wel alleen als nieuwslezer voor het Journaal. Daarna stopt ze daar definitief. Dan volgt een aantal jaren waarin ze aan diverse tv-programma’s meewerkt. Zoals aan het populaire wetenschappelijke programma Gamma voor de KRO, maar ze is ook bij andere omroepen te zien zoals de TROS met Ziezo zomer en NCRV met De eerste 365 dagen van het kind. In haar overgebleven tijd studeert ze logopedie. Na het behalen van haar diploma in 1974 zet ze snel haar eigen praktijk op.
Tijdens één van haar freelance klussen loopt ze in de studio een oud collega van het NOS Journaal tegen het lijf. Deze laat haar weten dat de NOS bezig is met het opzetten van een nieuw journaal met hierin dubbelpresentatie en dat ze op zoek zijn naar geschikte presentatoren. Vanaf 1975 is Eugenie samen met Harmen Siezen één van de presentatieduo’s voor dit nieuwe Journaal. Het format is echter geen succes en na een jaar keert men terug naar solo presentaties.
Hierna is Eugenie nog te zien in het Teleac programma Open schooltijd en werkt ze in 1983 kort mee aan KRO Kronycke van Joop Reinboud. Daarnaast is ze zo af en toe nog wel als gast te zien in programma’s. Dergelijke televisie-optredens zijn leuke bijkomstigheden, de rode draad in haar latere carrière is echter haar logopedische praktijk. De tijd die ze over houdt besteedt ze aan het schrijven en vertellen van gedichten en verhalen.
Andere activiteiten
Vanwege haar interesse in cultuur wordt ze in 1980 in haar nieuwe woonplaats Heerhugowaard gevraagd voorzitter te worden van de gemeentelijke Culturele Raad. Vanuit die functie neemt ze het initiatief tot de oprichting van de Culturele Amateur Manifestatie in 1983, een evenement dat nu nog elk jaar onder grote publieke belangstelling plaatsvindt, en raakt ze betrokken bij diverse besturen. Naar aanleiding van haar vrijwilligerswerk in de culturele sector wordt ze door de lokale omroep HERATO in haar woonplaats Heerhugowaard benaderd. Opnieuw werkt ze weer aan radio- en tv-programma’s, zij het op lokaal niveau. Veel medewerkers leert ze daarbij de kneepjes van het vak.
Intussen is zij gestopt met de logopedische praktijk en runt vanaf 1990 samen met haar tweede echtgenoot een bureau op het gebied van PR, Promotie en Organisatie advies. Samen produceren ze jarenlang audiovisuele producties voor bedrijven, Na het overlijden van haar man in 1999 houdt ze hiermee op. De bestuurlijke werkzaamheden, als vrijwilliger, voor diverse organisaties zet ze voort. Daarnaast vindt ze eindelijk tijd om haar creatieve aspiraties weer vorm te geven. Ze pakt het schilderen en tekenen weer op. Voor het schrijven van gedichten en verhalen krijgt ze dan ook meer tijd. In 2005 verschijnt haar eerste dichtbundel. Later volgen nog een verhalenbundel en een tweede dichtbundel. In 2009 vindt de eerste expositie van haar schilderijen plaats. Van tijd tot tijd doet ze nog wat presentatiewerk. En ze treedt op als ‘storyteller’.
Terugzien
Bij de diverse televisiejubilea is ze nog steeds een graag geïnterviewde gast om te praten over vijftig jaar televisie en vijftig jaar NOS Journaal. In het kader van het jubileum van het NOS Journaal in 2005 presenteert Herlaar bovendien nog een keertje het nieuws. Als in 2011 de televisie zestig jaar bestaat is die belangstelling er weer. Het programma Helden van toen van de NTR zendt in april van dat jaar een radio interview met haar van een uur lang uit. Een video compilatie daarvan is kort daarna via internet te zien.
Publicaties
Van alle tijden, dichtbundel (2005)
Van alle kanten, verhalenbundel (2009)
Van alle keren, dichtbundel (2010)
Prijzen en onderscheidingen
Televisieprijs van de Vereniging van Slechthorenden (1966)
Lid in de Orde van Oranje-Nassau (1998)
Ereburger van Heerhugowaard (2004)
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau (2008)
