Ko van Dijk jr.
Naam | Ko van Dijk |
Geboren | Amsterdam, 25 juli 1916 |
Gestorven | Den Haag, 6 mei 1978 |
Functies | acteur |
Bekend van | MiMoZa, Koek en ei, Biels en Co, De komiek, Ja zuster, nee zuster, Dagboek van een herdershond, Karakter |
Periode actief | 1954-1978 |
Werkt samen met | Mary Dresselhuys, Conny Stuart, Johan Kaart, Joop Doderer, Enny Mols-de Leeuwe, Dimitri Frenkel Frank, Jeroen Krabbé, Lex van Delden |
Trivia | De gewonnen Louis d’Or stuurt hij terug vanwege een kritische kanttekening van de jury. |
Gallery | Gallery |
Externe info | Theaterencyclopedie |
Ko van Dijk jr. in de media Oeuvre Jo van Dijk jr. |
Ko van Dijk wordt beschouwd als een van de grootste acteurs die Nederland gekend heeft.
Moeizame start
De weg naar roem komt moeizaam op gang: tot driemaal toe wordt Ko van Dijk door de Amsterdamse Toneelschool afgewezen. Zijn vader ziet het talent van zijn zoon echter wel en neemt hem in 1932 op in zijn gezelschap Het Schouwtoneel (later het Nieuw Schouwtoneel). Van Dijk mag bijrollen spelen en leert intussen veel van zijn collega’s.
Na de dood van zijn vader in 1937 komt hij terecht bij Louis Saalborn. Hier ontwikkelt Van Dijk zich als een acteur van de oude stempel. Hij moet het hebben van eigen intuïtie, inlevingsvermogen en het brede gebaar. Al lerend krijgt hij steeds meer oog voor stil spel en understatement.
Eerste successen
In 1948 breidt hij zijn terrein uit en neemt de artistieke leiding van De Spieghel op zich. Voor het eerst voert hij regie. Als acteur krijgt hij intussen steeds meer succes. Onvergetelijk is Van Dijk in 1950 in De dood van een handelsreiziger van Arthur Miller. Dan komt hij in aanraking met Pjotr Sjarov, die een grote naam heeft als regisseur van Russische klassieken. Dit leidt tot een glansrol in De drie zusters van Tsjechov. Toch is het vooral aan Ko Arnoldi te danken, dat hij als grand comédien doorbreekt bij het grote publiek. Arnoldi laat Van Dijk spelen in succesvolle stukken als Othello en Hendrik de Vierde.
Radio en televisie
Vanaf de jaren 50 werkt Van Dijk regelmatig voor radio en televisie. Zo is hij te horen in Eli Assers hoorspelserie MiMoZa waar hij de rol van Minister Hozebaar speelt en het radiofeuilleton Koek en ei. Door de rollen die hij speelt op televisie wordt zijn bekendheid groter en groter. Van Dijk maakt veel indruk in de televisieregistratie van Rod Serlins Requiem voor een zwaargewicht in 1959.
Van Dijk vindt het dan nog jonge medium televisie interessant en werkt ook als regisseur mee aan een aantal televisieproducties, o.a. Het beestmens en Met 24 P.K. door Europa. De bühne blijft echter hoofdzaak.
Zijn laatste rollen
Zijn grootste televisiesucces heeft Ko van Dijk met zijn rol in het televisiedrama Dagboek van een herdershond dat te zien is vanaf in 1977. Deze serie wordt in 1978 zelfs bekroond met de Gouden Televizierring. Zijn laatst gespeelde rol is in Herfst in Riga. De voorstelling van vrijdag 5 mei 1978 wordt onverwacht zijn laatste; een dag later overlijdt Ko van Dijk op 61-jarige leeftijd in zijn flat in Den Haag aan een verwaarloosde longontsteking gevolgd door een hartinfarct.
Gedurende zijn loopbaan als acteur speelt Ko van Dijk bijna 300 rollen. Voor hem is acteren geen beroep, maar een manier van leven. Zijn turbulente levensopvatting zorgt daarbij zo af en toe wel eens voor wat opschudding; hij trouwt maar liefst zes maal. Over zijn vak praat hij met passie. Zo zegt hij: "Als je geen brood krijgt sterf je van de honger. Als ik het toneel niet meer heb, sterf ik van verdriet".
Prijzen en onderscheidingen
Louis d’Or voor zijn rol in Tartuffe (1957).
Albert van Dalsum-ring (1972).
Gouden Televizierring voor Dagboek van een herdershond (1978).