Voorseinapparaat

Uit B&G Wiki
2245 voorsein apparaat7683.jpg
Naamvoorseinapparaat
Vervaardigd doorJan Corver c.s.
In gebruik vanafbegin 20e eeuw
In gebruik tot
Gewicht
Beeld en Geluid archiefnummer2245

In het prille begin van de draadloze telegrafie wordt het ontvangen bericht, evenals bij de telegrafie over landlijnen, met behulp van een morse-schrijtoestel in punten en strepen op een papierstrook genoteerd. De telegrafist leest het bericht hier van af en vertaalt het in letters. Wanneer de draadloze telegrafie ontstaat kan het gebeuren dat de signalen verstoord worden door allerlei storende bijgeluiden die door de radio ontvangen worden. De morseschrijver raakt hierdoor van de wijs en produceert allerlei onbruikbare tekens. Dit storinggevoelige systeem wordt daarom al snel vervangen door het op het gehoor "nemen" van hoorbare morse tekens. De marconist noteert het gehoorde morse teken meteen in leesbaar schrift. Een goede marconist is in staat om de tekens te midden van allerlei bijgeluiden te kunnen onderscheiden.

Tegenwoordig maken veel radio zendamateurs nog graag verbindingen met zendamateurs in de gehele wereld door te werken met morse. Zij gebruiken een morsesleutel om met de hand de punten en strepen uit te zenden. De techniek die hier gebruikt wordt is die van de continuous wave.

Het nemen van morse op het gehoor wordt "sounderen" genoemd en vereist een intensieve training. Het woord "sounderen" komt van "sounder". Sound is Engels voor geluid. Een sounder, of tikker, klopper, is een morseschrijver waarvan het schrijfgedeelte is weggelaten. De marconist kan aan het tikken van het relais horen welke letter geseind wordt. Tegenwoordig hoort de zendamateur in zijn koptelefoon een serie korte en langere fluittoontjes die door de andere amateur wordt uitgezonden.

Om te oefenen wordt het gebruik van een voorseinapparaat veel gebruikt. Een van de eerste seinapparaten in de Corvercollectie bestaat uit een zelfgemaakte seinsleutel, eigenlijk een soort schakelaar voor aan en uit, een beltransformator en een zoemer. Drukt de seiner de seinsleutel naar beneden dan is de zoemer te horen. Laat hij de sleutel weer omhoog komen dan is de verbinding verbroken en de zoemer stil. Rond 1914 maakte Idzerda als voorseiner gebruik van dit voorseinapparaat om een groepje radio-enthousiasten in Den Haag te trainen in het nemen van morseseinen.