Het ondergronds orkest

Periode	29-08-1999
Beschikbaar in archief	Beeld en Geluid
Genre	Documentaire
Decennia	1990-1999
Lengte	110'
Medium	televisie
Externe info	Heddy Honigmann

Beschrijving

Het Ondergronds Orkest is een documentaire van Heddy Honigmann over straatmuzikanten die in ballingschap op straat en in de metrohallen van Parijs door middel van de muziek proberen te overleven. Het is een documentaire over de levens van deze musici, de verhalen die ze te vertellen hebben, de dingen die ze hebben meegemaakt en die ze meemaken. Maar de documentaire raakt ook vele andere thema's aan zoals armoede, racisme, Frankrijk's binnenlands beleid omtrent politieke vluchtelingen, dakloosheid, werkloosheid en segregatie tussen klasse en culturen. In dat opzicht heeft de documentaire ook een kritische ondertoon die echter nergens expliciet wordt uitgedragen. Het Ondergronds Orkest bevindt zich in wat Mario Guacarán (een Venezolaanse harpist) de "Nationale Muziekacademie van Parijs" noemt, de metrohallen zijn volgens hem "de ingewanden van de academie".

Achtergrondinformatie

Romantische musici De verschillende muzikanten die Honigmann spreekt komen vanuit de hele wereld. Enkele landen die voorbij komen zijn: Vietnam, China, Roemenië, Iran, Venezuela, Bosnië en Herzegovina, Oeganda, Algerije en Argentinië. Mario Guacarán, één van de muzikanten, spreekt dan ook over neo-nomaden, mensen die noodgedwongen uit hun moederland moesten vertrekken en die de wereld al spelende rondreizen. Zo zien we ook een Roemeense familie die voor een aantal maanden naar Frankrijk komen om muziek op straat en in de metro te maken, zodat ze daar in Roemenië van kunnen leven.
De musici komen wellicht een beetje over als de romantische ideaal beelden die we van een kunstenaar hebben; een gekwelde arme ziel met een moeilijk verleden, wiens enige werkelijke bezit zijn (in dit geval muzikaal) talent is. Uitspraken als "Ik wil sterven in de muziek." en een Guineaanse muzikante die zegt; "Ik weet zeker dat wij met onze muziek alle tegenstellingen overbruggen." ondersteunen de vorming van die romantische beeld. Wanneer echter Miguel Angel Estrella, een Argentijn die in eigen land twee en een half jaar heeft vastgezeten en daarin continu gemarteld is, zegt: "No se puede tocar la piano, si no le tiene la corazon generoso, abierto para explicar cosas." wat vertaald wordt met: "Je kan geen piano spelen als je niet naar het leven lacht."

Tot zeer professioneel uitgevoerde

Kort over Honigmann

"Zoals in de meeste films van Honigmann - zelf uit Lima afkomstig en zeker sinds Metaal en melancholie (1993) een van Nederlands belangrijkste documentairemakers - wordt de gruwel niet regelrecht als gruwel gepresenteerd. De empathie van Honigmann met haar personages - liefde bijna - spat van het scherm, waardoor de film iets luchtigs en vrolijks krijgt en de boodschap extra hard aankomt. " NRC Handelsblad, 26 September 2008 Bedelen voldoet niet meer; De haat-liefdeverhouding van Heddy Honigmann tot haar geboortestad Lima BYLINE: Raymond van den Boogaard SECTION: CULTUREEL SUPPLEMENT; Blz. 6-7

Makers

Regie: Heddy Honingmann [1]

Producent: Pieter van Huystee

Research & Scenario: Heddy Honingmann, Nosh van der Lely

Camera: Eric Giuchard

Geluid: Piotr van Dijk

Montage: Mario Steenbergen

Geluidsmontage/mixage: Hugo Dijkstal

Mixage/Assistentie: Wim Post

Productieleiding: Manuela Hartsuyker

Uitvoerend producent: Hetty Krapels

Bureau-productie: Sylvia Baan, Suus Ruis, Carine Eijsbouts (VPRO)

Distributie: Cinemien

Zendgemachtigde: VPRO

Deze film kwam tot stand met steun van het Nederlands Fonds voor de Film, het Coproduktiefonds Binnenlandse Omroepen en het Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Omroepproducties.

---