Jaap van Meekren

Jaap van Meekren in 1971 (bron:fotocollectie Beeld en Geluid)

Naam	Jacob Herman van Meekren
Geboren	Amsterdam, 25 november 1923
Gestorven	Amsterdam, 26 augustus 1997
Functies	eindredacteur, redacteur, presentator, nieuwspresentator, omroeper
Bekend van	Televizier magazine, RTL Nieuws, Vragenvuur, Opsporing verzocht, Nieuwslijn, Met het oog op morgen
Periode actief	1954-1993
Werkt samen met	Ruud Hendriks, Vivian Boelen, Fons van Westerloo, Bernard Hammelburg, Ria Bremer
Media
Jaap van Meekren in de media Oeuvre van Jaap van Meekren

Onkreukbaar objectief

Jeugd

Al van jongs af aan droomt Van Meekren van een carrière als omroeper. Als kind heeft hij enorme bewondering voor pioniers als Guus Weitzel en Joop Reinboud. Aan het Vossius-gymnasium behaalt hij zijn HBS-diploma. Zijn droom om bij de omroep te werken moet hij helaas laten varen: niet lang na het behalen van zijn diploma breekt de oorlog uit. Voor Van Meekren, afkomstig uit een Joods gezin, is dit het begin van een zware periode. De sporen die de oorlog bij hem nalaten zullen jaren later blijken uit zijn bovengemiddelde interesse voor alles wat met de oorlog te maken heeft.

Na de oorlog

Na de oorlog gaat Van Meekren in 1945 aan de slag in de confectiefabriek van zijn vader. De fabriek is al sinds 1876 in handen van de familie, maar Van Meekren heeft het niet naar zijn zin. Zijn wens om ooit aan de slag te gaan als omroeper is er nog steeds. In 1947 komt er een kans. Hij solliciteert op een omroeperfunctie bij het strijdkrachtenprogramma van Radio Batavia in Nederlands-Indië. Van Meekren wordt aangenomen en mag iedere uitzending het militair commentaar lezen. Na een jaar in Nederlands-Indië te hebben gezeten keert hij terug naar Nederland en treedt in los dienstverband bij de radiodienst, de Wereldomroep en de KRO. 's Avonds en in de weekeinden is hij te horen als omroeper en nieuwslezer. Hij werkt aan programma's als Langs de lijn en Met het oog op morgen. Overdag is hij te vinden in de confectiefabriek van zijn vader waar hij steeds meer taken toebedeeld krijgt. Na de dood van zijn vader in 1963 runt hij in zijn eentje nog 6 jaar de fabriek, dan neemt hij de moeilijke beslissing het familiebedrijf te verkopen.

De AVRO tijd

In 1966 maakt Van Meekren de overstap naar de televisie. Hij komt in dienst bij de actualiteitenrubriek AVRO's Televizier. In eerste instantie werkt hij er als presentator en redacteur. Als in 1971 Wibo van der Linde het programma verlaat, neemt hij de rol van eindredacteur van hem over. Hoewel hij voor de AVRO werkzaam is als freelancer blijft hij de omroep maar liefst 18 jaar trouw. Tijdens zijn periode bij de AVRO is Van Meekren verantwoordelijk voor een aantal belangwekkende interviews en televisiemomenten. Zo is zijn interview in 1970 met nazi-Duitsland architect Albert Speer spraakmakend. De huilbui van Hans Wiegel tien jaar later in het programma Vragenvuur zal Van Meekren niet als een hoogtepunt in zijn carrière beschouwen. Wiegel net weduwnaar, krijgt een vraag uit het publiek over de hoogte van het weduwen- en wezenpensioen en wordt overmand door emoties en getroost door zijn rivaal Joop den Uyl. Van Meekren biedt zijn excuses aan. De beelden zijn niet bewaard gebleven, er gaat zelfs een gerucht dat Van Meekren zelf de banden uit het archief heeft laten halen. Toch is het met name in deze periode dat hij erkenning krijgt voor zijn integere, maar altijd kritische manier van interviewen. Ook is hij een inspiratiebron voor jonge verslaggevers zoals Fons van Westerloo, Bernard Hammelburg, Ria Bremer en Ruud Hendriks.

Overstap

In 1984 stapt hij op bij de AVRO. Van Meekren kan zich niet vinden in de beslissing om Wibo van der Linden binnen te halen als programmadirecteur voor de AVRO. Hij maakt een opmerkelijke overstap naar Veronica; een paar jaar eerder trok hij het bestaansrecht van omroepen als VOO en de EO sterk in twijfel. Bij Veronica richt hij zich op het programma Nieuwslijn dat hij samen met Ruud Hendriks presenteert. Het interview dat hij voor het programma maakt met de zwarte weduwe Rost van Tonningen is spraakmakend.

Commerciële omroep

Als in 1989 RTL Veronique van start gaat wordt Van Meekren door Ruud Hendriks gevraagd om mee te werken aan het RTL Nieuws. Met de overstap naar het commerciële RTL is hij één van de eerste presentatoren die verhuist van de Publieke Omroep naar RTL. Zijn komst levert RTL veel krediet op, Van Meekren staat voor kwaliteit en diepgang, iets dat in die tijd bij RTL nogal ontbreekt. Behalve nieuws maakt hij ook een medisch programma voor de zender en keert hij terug met een nieuwe reeks Vragenvuur. De periode bij RTL ervaart hij als zeer prettig. Met name het werken met het jonge team van het RTL Nieuws bevalt hem goed. Het is voor Van Meekren de ideale plek om zijn ervaring over te dragen. In 1993 stopt hij met zijn werkzaamheden bij RTL.

Betekenis

Jaap van Meekren is een liberale TV journalist met stijl. Hij is een toonbeeld van vertrouwen en onkreukbaarheid met objectiviteit hoog in het vaandel. Zijn harde, maar integere wijze van interviewen dwingen respect af bij zowel vriend als vijand. Streven naar onpartijdigheid maakt hem echter niet een journalist zonder mening, wanneer mensenrechten of democratische waarden in het geding komen laat hij zijn opvattingen blijken. Zo is hij 'persona non grata' in het Suriname van Desi Bouterse, na een reportage over mishandeling van burgers.

Laatste maanden

De laatste maanden van zijn leven werkt hij aan zijn boek Herinneringen en interviews. Het boek bestaat uit feiten over en analyses van zijn gesprekken en contacten met bijvoorbeeld premier De Quay, prins Bernhard en de weduwe Rost van Tonningen. Net voor voltooiing van zijn boek overlijdt Van Meekren. Het manuscript wordt aangevuld door voormalige collega's en postuum gepubliceerd. Hij sterft in 1997, na een lang ziekbed op 73-jarige leeftijd.

Prijzen en onderscheidingen

Ridder in de Orde van Oranje Nassau (1982)

Officier in de Orde van Oranje Nassau (1993)

Publicaties

Herinneringen en interviews (2000)