Frans Marks

Portret, ca 1960

Naam	Frans Marks
Geboren	Eindhoven, 14 augustus 1924
Gestorven	Tilburg, 27 maart 2011
Functies	cameraman, regisseur, chef van de NTS-cameraploeg
Bekend van	cameraman van het eerste uur
Periode actief	vanaf 1951
Werkt samen met	Erik de Vries, Timo de Wit, Leen Timp, Dick de Vilder

Frans Marks is een van de eerste mensen die bij de NTS in dienst treden. Hij werkt daarvoor bij Philips in Eindhoven op de fototechnische dienst. Als Philips in de zomer van 1951 een ploeg makers en technici uitleent aan de NTS om meet te werken aan de voorbereidingen voor landelijke televisieuitzendingen, blijkt PET-producer Jan Castelijns al weggekaapt door de KRO. Marks neemt zijn plek in en zal er vanaf de allereerste landelijke uitzending bij zijn. Samen met Timo de Wit en Dick de Vilder vormen ze de eerste cameraploeg.

Eind 1953 wordt hij studio-regisseur. Hij wordt in de eerste jaren ook regelmatig ingezet als cameraman op locatie. In dagblad De Stem worden een aantal spannende anekdotes opgetekend (25 november 1961).

Voor een bijdrage aan de actualiteitenrubriek van de KRO reizen Marks en Castelijns naar Rome om de eerste opnames te maken van een audiëntie van Paus Pius XII aan vertrekkende missionarissen en missiezusters. Als ze dicht tot de bron weten door te dringen tot de bijeenkomst, verschijnt een in rood geklede prelaat die de camera uit Marks' handen grist. Zonder beeld terugkeren was geen optie, dus weten Marks en Castelijns van een Italiaanse fotograaf wat foto's te regelen voor de uitzending.

Niet lang daarna wordt Marks door de AVRO gevraagd om de ere-promotie van Prins Bernard in beeld te brengen. De plechtigheid zou om half vier in de middag afgelopen zijn en de AVRO wilde de beelden dezelfde avond nog uitzenden. Omdat de Bioscoopbond een boycot uit heeft geroepen over televisie, blijkt het erg lastig te zijn een filmlaboratorium te vinden die de filmopnames wil ontwikkelen. Na eindeloos bellen vindt Marks een filmamateur in Delf bereid de film te ontwikkelen. Marks is blij met de opnames van de ceremonie. Hij is zo brutaal om midden op de rode loper te gaan zitten met zijn camera, de processie moet er voor uitwijken, maar het levert mooie shots op. Na de ceremonie snel naar de filmamateur en met behulp van de stofzuiger, fohn en wapperende stukken karton proberen Marks, Den Daas en Siebe van der Zee het drogen van het celluloid te drogen.

In 1961 is Marks chef van de NTS-cameraploeg die ressorteert onder de Programma Dienst van Arie van den Dool. De ploeg bestaat uit zes opnameleiders, vijf belichters, en vijf cameraploegen van zeven man. Een van zijn taken als chef is het plannen en coördineren van zijn ploeg om de uitzendingen van de omroepverenigingen mogelijk te maken. Daarnaast geeft hij opleidingen aan aankomend cameramensen. Daar is een groot verloop, veel NTS-cameramensen vertrekken om vervolgens programma's te maken in dienst van de omroepverenigingen.

Door reorganisaties en de groei van de NOS veranderen de functies van Marks regelmatig. Anno 1974 is hij chef regie-Productie van de Dienst Televisie Productie.