Oostenwind: de geschiedenis van Nederlandse Chinezen

Periode	2000
Beschikbaar in archief	Beeld en Geluid
Genre	Documentaire
Decennia	2000-2009
Lengte	49'02
Medium	televisie

Beschrijving

Oostenwind - De geschiedenis van Nederlandse Chinezen is een documentaire uit de serie Werelden van Ikon uit het jaar 2000. Het betreft persoonlijke verhalen van de drie opeenvolgende generaties Chinezen die sinds het begin van de twintigste eeuw in Nederland woonachtig zijn, waarvan velen zowel Nederlandse als Chinese ouders hebben. We zien aan de hand van hun levensverhaal hoe ze geleefd hebben in ons land van hun tijd, in hoeverre en op welke manier ze geïntegreerd zijn en welke sociale of culturele problemen ze hebben ondervonden, van het zoeken van een baan tot hun familiebanden en verlangen naar het eigen land.

De documentaire richt zich op de grachten van Amsterdam, waar in 1911 ten gevolge van havenstakingen Chinezen uit het Verenigd Koninkrijk zijn gehaald om het deficiet aan werknemers te bestrijden. Chinezen waren goedkoop en werkten hard en werden daardoor geaccepteerd en in dienst gehouden. We zien verschillende verhalen van reeds bejaarde mensen over hun leven als jongeren in deze situatie en de daarop volgende economische crisisjaren, waardoor velen hun werk van de havens naar restaurants en winkels verplaatsten, en de Tweede Wereldoorlog.

Daarnaast krijgen we verhalen te horen van de kleinkinderen van de eerste generatie Chinezen in Nederland. Zij groeiden op in een stabieler politiek en economisch klimaat, maar enkelen hadden op sociaal niveau, "halfbloedjes" zijnde, nog problemen met acceptatie door hun omgeving. Te zien is dat in veel gevallen tradities nog hoog in het vaandel staan, zoals strenge familierelaties en uithuwelijken. In de jaren zeventig echter, veranderde het gezicht van de Chinese gemeenschap. Naast de enorme opkomst van Chinese restaurants kwamen er ook illegalen met drugshandel ten tonele in de Chinese kringen. Door de steeds slechtere reputatie werd het moeilijker om verblijfsvergunningen te verkrijgen. Er kwamen tevens veel mensen in problemen met de belasting, waardoor velen al dan niet gedwongen vertrokken uit de Chinese horeca. Sommige mensen in deze documentaire kijken met weemoed terug op hun leven hier in Nederland en vragen zich af of ze misschien terug moe(s)ten naar China. Maar velen hebben het hier nog te goed, of hebben andere persoonlijke redenen om niet te vertrekken.

Door de kleine wereld waar 'Oostenwind' ons doorheen leidt en de zeer persoonlijke verhalen van de verschillende generaties, krijgen we het idee dat we hier in ons land te maken hebben met een zeer hechte en veerkrachtige gemeenschap van mensen, die net als iedereen deel uitmaken van de multiculturele samenleving in Nederland.