Lex Runderkamp

Uit B&G Wiki


"De typische gemotiveerde linkse student die de onderzoeksjournalistiek in ging", zo schetst Argos presentator Kees van den Bosch de toon van Lex Runderkamp’s eindscriptie aan de School voor Journalistiek, in het interview voor de radioserie Luizen in de pels. Waarop Runderkamp trots vertelt hoe hij in 1979 als net afgestudeerde journalist een baan krijgt bij Vrij Nederland: na een eerste afwijzing de door de VN schriftelijk opgestelde vaardigheidseisen uit de documentatie van de School voor Journalistiek opduiken en per punt vermelden dat je - ook daar - aan voldoet.

De politiek gemotiveerde Runderkamp begint zijn loopbaan naar de tijdgeest met scherp geschreven anti-establishment artikelen. Met de erkenning dat ‘de technocraat’ niet bestaat, herschikt Runderkamp zijn beroepsmotivatie niet veel later. Tijdelijk in andere werelden stappen en als enige de mogelijkheid hebben om weer weg te gaan, daar zit voor hem sindsdien de kern van de journalistiek.

Voor VN werkt Runderkamp samen met Feike Salverda, als deurenopener een perfecte contragewicht voor Runderkamp, die uitblinkt in systematisch denken. In 1986 worden Runderkamp en Salverda door de VPRO gevraagd om een programma te maken voor televisie. Gouden bergen wordt het eerste Nederlandse onderzoeksprogramma. Het format komt uit de VS, waar onderzoeksjournalistiek sinds de Watergate-affaire begin jaren ’70 een officiële status geniet. Onderzoeksprogramma’s waarin niet het eindoordeel, maar de weg naar het bewijs de televisiekijker in zijn ban houdt, zijn hier een kleine tiental jaar later razend populair. Ook Runderkamp laat in het Argos interview weten dat zijn beeld van de grote droom afkomstig is uit de film All the president’s men. Bij voorkeur rond zeven uur ’s ochtends en met draaiende camera verschijnen Runderkamp en Feike, steevast in lange regenjas, aan de deur. "Minister, we komen uw rapport halen." Een nieuw fenomeen op de Nederlandse televisie. In korte tijd verschijnen Zembla, Reporter, Ooggetuige en Deadline. In 1988 krijgen Salverda en Runderkamp als tweemansredactie het verzoek om niet tweemaandelijks, maar wekelijks een programma te verzorgen. Het tweetal stopt daarop met het programma.

In hetzelfde jaar presenteert Runderkamp samen met Carly Broekhuis het VPRO praatprogramma Kwesties. Tussen 1989 en 1997 maakt Runderkamp buitenlandse reportages voor het achtergrondprogramma Diogenes, onder andere Het nieuwe Zuid-Afrika en De villa over een folterkamp in Chili tijdens het bewind van generaal Pinochet. Zijn mooiste zelf gekozen mooiste beeldfragment uit die reportages is te zien de Holland Doc reeks Nederdoc.

In 1998 komt Runderkamp in dienst bij het NOS Journaal,dat onder hoofdredactie van Nico Haasbroek staat. Haasbroek had in een interview laten weten dat het journaal in Nederland een onderzoekselement mist: een open invitatie voor Runderkamp, die er op af stapt en meteen kan beginnen. Samen met Wim van der Pol vormt hij de redactie van de researchafdeling. In deze functie verwerft Runderkamp bekendheid met zijn verslag van de processen tegen de Hofstadgroep en Holleeder. Runderkamp weerlegt het beeld van de Hofstadgroep als terroristische en mogelijk staatsgevaarlijke islamitische splintergroepering, door uitspraken van de AIVD over de Hofstadgroep op geldige bewijslast te onderzoeken. "Veertien verdachten met jongensachtige verhalen die – zeggen ze zelf – soms graag terroristje spelen. Dat gaf aanzien in de groep, daarmee verleidden ze meisjes en het bracht een spannend samenzweren tegen de geheime dienst van Nederland." Dat is de omschrijving die Runderkamp in 2005 geeft van de Hofstadgroep.

Vanaf September 2009 is Runderkamp als presentator van het VPRO programma De Beagle op televisie te zien. Hij is trouwens tevens eindredacteur van het programma. Middas Dekkers, de beoogde presentator haakte vroegtijdig af en een vervangende presentator vinden die gedurende elf maanden op een boot de zee op wil met maar twee retourtickets Nederland op zak, dat is geen sinecure.