Henk van den Broek

Henk van den Broek

Naam	Henk van den Broek
Geboren	Rotterdam, 10 maart 1901
Gestorven	Hilversum, 15 juni 1959
Functies	programmamaker, radiomaker, journalist
Bekend van	Wereldomroep
Periode actief	1933 - 1959
Werkt samen met	Loe de Jong, G. Sluizer, A. den Doolaard

Henk van den Broek is oprichter en eerste directeur van Radio Nederland Wereldomroep. Hij begint als schrijvend journalist, maar raakt door de Tweede Wereldoorlog betrokken bij talrijke radio-initiatieven. Het begint in Parijs, waar hij sinds 1933 correspondent is voor de dagbladen Maasbode en Telegraaf.

Radio Vrij Nederland

Direct na de bezetting van Nederland door de Duitsers begint hij samen met Ernest Kuiper, Jos Mendels, A. den Doolaard en anderen Radio Vrij Nederland. Al op 19 mei 1940 zijn de eerste uitzendingen richting Nederland, gefaciliteerd door Philips en de Franse omroep. Op 4 juni weet het groepje zelfs een kortegolf uitzending te maken voor Nederlands-Indië. Maar een week later zijn de Duitsers al zo dicht bij Parijs dat de radiomakers noodgedwongen uitwijken naar Londen.

Radio Brandaris

In september 1940 arriveert Van den Broek met zijn gezin in Londen. Hij is er kort bureauredacteur voor het ANP, maar pakt in mei 1941 het radiomaken weer op. De BBC en de Nederlandse Scheepvaart- en Handelscommissie vragen hem een station op te zetten voor Nederlandse zeelieden. Dat wordt Radio Brandaris, vernoemd naar de vuurtoren op Terschelling.

Van den Broek brengt oude bekenden van Vrij Nederland bij elkaar: schrijver A. den Doolaard, George Sluizer, werknemer van Philips en bekende van de familie en Godard Kal, de latere chef van de Groetenafdeling van de Wereldomroep. Radio Brandaris is veel feller dan het door de regering opgerichte Radio Oranje. Duitsers zijn 'moffen', programma's hebben namen als 'Sabotage' en 'Europa tegen de Moffen'. Van den Broek gebruikt het pseudoniem 'de Rotterdammer' en houdt radiopraatjes. Op 1 november 1942 gaat Radio Brandaris uit de lucht: premier Gerbrandy heeft besloten het station samen te voegen met Radio Oranje.

Radio Oranje

Op 28 juli 1940 zendt het door de Nederlandse regering in ballingschap opgerichte Radio Oranje voor het eerst uit, met zendtijd en faciliteiten van de BBC. Van den Broek wordt programmaleider na de samenvoeging met Radio Brandaris. Daarnaast denkt Van den Broek na over hoe het met de radio moet als de oorlog is afgelopen. Hij is voorstander van een nationale omroep, naar voorbeeld van de BBC, en zal daardoor in conflict komen met de verzuilde omroepen in Nederland.

Radio Herrijzend Nederland

Eind 1944 besluit de Nederlandse regering dat de radio in bevrijd gebied voorlopig onder het militair gezag zal vallen. Kapitein Van den Broek vliegt via Brussel naar het net bevrijde Eindhoven, waar Philips-medewerkers inmiddels al een zender in elkaar hebben geknutseld. Op 3 oktober 1944 gaat vanuit een geïmproviseerde studio in het ontspanningsgebouw van Philips de eerste uitzending de lucht in van Herrijzend Nederland.