Willem Ruis

Bestand:WillemRuis.JPG

Willem Ruis

Naam	Klaas Willem Ruis
Geboren	Haarlem, 29 maart 1945
Gestorven	Denia, Spanje, 4 augustus 1986
Functies	verslaggever, presentator, showmaster
Bekend van	Langs de Lijn, De Willem Ruis Lotto Show, Sterrenshow, Vijf tegen Vijf
Periode actief	1968-1986
Werkt samen met	Pierre van Ostade
Media
Willem Ruis in de media Oeuvre Willem Ruis

De vroeg gestorven showmaster met een jongensachtige bravoure maakt een komeetachtige carriere. Vanaf het moment dat Willem als kind bedenkt dat hij beroemd wil worden, werkt hij daar naar toe. Klein van stuk, draagt hij altijd halfhoge laarsjes om groter te lijken. Dit minderwaardigheidscomplex wil hij compenseren door een bekende Nederlander te worden. Hij adoreert bekende tv-persoonlijkheden als Koos Postema en Mies Bouwman. Willem pakt alles aan in omroepland: van kleine radioreportages tot uiteindelijk grote shows met zijn naam. Niet gehinderd door zelfkritiek durft hij alles. Hij vormt een groot contrast met de keurige, in kostuum met stropdas gehesen presentatoren die men tot halverwege de jaren zeventig kent. Ruis kan voor zijn kandidaten in de shows poeslief zijn (als hij ze mag) en keihard (wanneer je niet zijn sympathie hebt). Er zijn twee groepen kijkers in Nederland: je bent razend enthousiast over Willem of je hebt een hekel aan hem. Dat mensen in zijn omgeving vinden dat hij maar matig kan dansen en zingen, deert hem niet. Ruis kan ook jaloers zijn op collega's, die nog hogere kijkcijfers halen of de Televizierring winnen. Ook blijft bij hem steeds de onzekerheid knagen of het succes wel blijvend zal zijn. Deze druk resulteert in drank- en drugsproblemen. Ruis brengt vernieuwende radioreportages en televisieprogramma’s, die school maken. Hij kan van iets kleins een geweldig spektakel maken waar je als luisteraar of kijker helemaal in mee wordt gezogen.

Geboren op 29 maart 1945 als Klaas Willem Ruis in Haarlem. Zijn moeder is Reinoutje Ruis met al een huwelijk achter de rug. Ze heeft, als Klaas wordt geboren, een dochtertje van tien jaar: Carla. De vader van Klaas is Nicolaas Verdel, uitbater van de feestzaal van de Haarlemse Kegelbond, waar Reinoutje garderobejuffrouw wordt na haar eerste huwelijk. Nicolaas is al getrouwd en Reinoutje wordt zijn minnares. Wanneer hij bij haar een zoon verwekt, echt hij het kind niet, zodat Klaas de achternaam van zijn moeder krijgt. Vader Nicolaas woont wisselend bij de vrouw met wie hij is getrouwd en bij Reinoutje en haar twee kinderen. Klaas is op school een onopvallende en probleemloze leerling. Hij droomt vaak weg en wil van kind af aan maar een ding: beroemd worden. Klaas gaat naar de MULO. In de derde klas (1962) speelt hij met veel succes de rol van Gerrit Jan Loots in de schoolvoorstelling “Een zomerzotheid” naar het boek van Cissy van Marxveldt.

In 1963 doet hij eindexamen en meldt zich vervolgens bij de toneelschool in Amsterdam, waar hij tot zijn grote verontwaardiging wordt afgewezen. In datzelfde jaar monstert hij aan als bellboy op de Nieuw Amsterdam van de Holland Amerika Lijn en maakt reizen naar New York, Jamaica, Bermuda en Venezuela. Eenmaal terug wordt hij figurant bij Toneelgroep Ensemble en speelt hij rollen als: boer, wachter en morrend volk. Op 30 maart 1965 gaat hij in militaire dienst waarin hij opklimt tot sergeant-instructeur bij de infanterie in het Duitse Seedorf. Daarna wil hij opnieuw meer van de wereld zien en wordt hofmeester bij de KLM met een contract van drie jaar. Op één van de vluchten ontmoet hij stewardess Ineke Mulder, de vrouw waar hij veel later, op 14 augustus 1970 zal trouwen. Ze krijgen twee dochters, Eva en Suzanne (Suus) en een zoon: Nicolas. Na schnabbelwerk bij verschillende omroepen en radioprogramma’s wordt Klaas, die zich inmiddels Willem is gaan noemen, uiteindelijk de grote showmaster bij KRO en VARA. Zijn huwelijk met Ineke strandt. Het toppunt van zijn roem krijgt hij met de Sterrenshow die hij vanuit een grote circustent presenteert. Direct na deze slopende shows vertrekt Willem, met zijn vriendin Ellen Damsma en dochters Eva en Suus, voor een lange vakantie naar Spanje. Daar sterft Willem Ruis aan – waarschijnlijk – een hartstilstand op 4 augustus 1986.

Omroeploopbaan

1968 – 1973

Als steward bij de KLM maakt Willen veel buitenlandse reizen. Gewapend met een bandrecorder maakt hij reportages die hij bij KRO en VARA weet te slijten. Hij wordt voor het radioprogramma Z.O. dat op zaterdagochtend wordt uitgezonden ‘Z.O.’s vliegende correspondent’. Maakt in Amerika reportages over de moord op Robert Kennedy, interviewt acteur Lorne Green, bekend van de televisieserie Bonanza en heeft in Tokio een gesprek met judoka Anton Geesink. In 1970 loopt zijn contract als steward af en wordt hij freelance verslaggever voor radioprogramma’s als Z.O. 135, Tussen start en finish, Op de koffie en Pizzicato. Radioproducer Gé Gouwswaard vraagt hem in de loop van 1971 presentator te worden van Alleen op een eiland. De schrijvers Godfried Bomans en Jan Wolkers verblijven ieder een week alleen op het Waddeneiland Rottumerplaat. Willem is in één klap bekend in Nederland door zijn legendarische geworden gesprekken met de twee schrijvers. Vervolgens wordt Willem de vaste presentator van het zondagmiddag radio sportprogramma Langs de Lijn.

1974 – 1980

Naast het radiowerk gaat Willem in de redactie van diverse televisieprogramma’s meewerken, zoals Een mens wil… van Mies Bouwman en De Van Speyk Show van Aad van den Heuvel, waarin hij ook af en toe een rolletje speelt. Impresario Dick van Gelder maakt KRO-producer Jos van der Valk attent op Willem Ruis en dat heeft tot gevolg dat Willem de presentatie van De BB Kwis van Berend Boudewijn mag overnemen. Op 9 april 1976 wordt in Studio 2 van de NOS de eerste Willem Ruis Show opgenomen, met Pierre van Ostade als commentator buiten beeld. Kijkcijfers: kijkdichtheid 43,5 procent met 4,8 miljoen mensen en een waardering van 7. Het maakt van hem een bekende Nederlander. Willem wil echter ook acteren en speelt een rol in de serie Pleisterkade 17, een komedie van Annie M.G. Schmidt. Naast de televisieshows trekt Willem ook het land in met een theatershow die een kopie is van de Willem Ruis Show van de televisie.

1980 – 1983

Begin 1980 bereidt Willem zich voor op een carrière in Duitsland. Hij volgt een talenpracticum Duits en in juni van dat jaar vertrekt hij naar Saarbrücken. Zijn shows zijn er geen succes en hij pakt in Nederland weer de draad op met De Willem Ruis Lotto Show voor de VARA. Hij vraagt en krijgt een contract voor drie jaar waarin hij 300.000 gulden per seizoen verdient. John de Mol jr. is inmiddels zijn manager. In augustus 1981 speelt Willem de hoofdrol in de speelfilm Het beest, een rol die hij in eerste instantie graag wil spelen, maar schrikt als hij het script krijgt. Toch houdt Willem zich aan het contract en sleept zich door de draaidagen heen. De film flopt. De Willem Ruis Lotto Show is wel een groot succes en heeft wereldberoemde artiesten als gast. Willem is in zijn element, want hij kan in deze shows dansen, zingen en acteren.

1983 – 1986

In het najaar van 1983 wordt er flink aan Willem Ruis getrokken. De KRO wil hem hebben als opvolger van Rudi Carrell die een aantal 1-2-3-shows heeft gepresenteerd. Maar de VARA-directie wil kijkers en leden terug en gokt op grote shows. Het plan is om in een grote circustent het land door te reizen en op die locaties leden te werven. Producer Hans Peters van de VARA is circusgek en maakt zich sterk voor deze opzet. Willem is na ampele aarzelingen verkocht voor het plan. In de tussentijd presenteert hij de vierde jaarlijkse editie van VARA’s Kinderen voor Kinderen en hij maakt een serie spelshows Vijf tegen Vijf waarin twee groepen vrienden, collega’s of familieleden het tegen elkaar opnemen, met vragen als: wat hebben Nederlanders in hun gootsteenkastje staan?

Dan worden er ook nog elf afleveringen van de Sterrenshow gepland: van Drachten tot Zwijndrecht. Het huwelijk van Willem en Ineke strandt en de relatie met stewardess Ellen Damsma krijgt vastere vorm. In de loop van 1984 trekt Ellen bij hem in. De winter van 1984 wordt een strenge. De eerste uitzending van de Sterrenshow zal op 29 december plaatsvinden. De grote tent, die in Italië is gehuurd, kan bijna niet worden opgezet omdat de grond keihard is bevroren. Regelmatig zit het weer tegen: regen, storm en sneeuw. Soms begint de live-uitzending te laat, omdat de techniek faalt. De serie kost de VARA veel geld en levert vrijwel geen nieuwe leden op, iets dat wel de bedoeling is. Tussen oktober 1985 en april 1986 komen er negen nieuwe shows met regisseur Bob Rooyens die een verrassende draai aan de programma’s geeft. Desondanks dalen de kijkcijfers en Ruis wordt somberder, drinkt teveel alcohol en gebruikt coke. In de zomer van 1986 gaat hij met vakantie naar de Spaanse vakantieplaats Denia, waar hij een nieuw programma bedenkt: De criminele Willem Ruis Show, een Cluedo-achtig programma. Maar op 13 juli leest hij in de krant dat Ron Brandsteder iets dergelijks gaat doen met als titel Moordspel. Willem Ruis is des duivels: men heeft zijn idee gepikt! In zijn dagboek schrijft hij: '…nieuwe show bedacht en nu dit weer… Ellen slaapt en ik ben wakker, bezwangerd van het idee Joop van den Ende te vermoorden en ook degene die mijn plannen heeft gejat…'. Maar in de dagen daarna trekt hij weer bij en bespreekt met Ellen televisieplannen voor het nieuwe seizoen. Op 4 augustus 1986 wordt Ellen vroeg in de ochtend wakker van een schreeuw. Ze springt uit bed en vindt Willem op de grond. Ze probeert hem te reanimeren, maar het lukt niet. Ze holt naar boven waar een bevriende internist woont. Die stelt de dood vast en vermoedt dat hij is overleden aan een hartstilstand. Willem Ruis is eenenveertig jaar geworden.

Dochter Eva Ruis: 'Toch vind ik dat mijn vader ook een compleet leven heeft gehad. Ook al was het veel tekort. Hij heeft zijn dromen waar kunnen maken'.

Deze persoon is te zien in de tentoonstelling RetroQuizShow van Beeld en Geluid.