Fokke Duetz: verschil tussen versies

Uit B&G Wiki
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 9: Regel 9:
| bekend_van  = decors van ''[[Pension Hommeles]]'', ''[[Saint Germain des Prés]]'', ''[[Maigret]]''
| bekend_van  = decors van ''[[Pension Hommeles]]'', ''[[Saint Germain des Prés]]'', ''[[Maigret]]''
| periode_actief  = 1955 - 1975
| periode_actief  = 1955 - 1975
| werkt_samen_met = [[Peter Zwart]], [[Cor Hermeler]]
| werkt_samen_met = [[Peter Zwart]], [[Peter Koen]], [[Willy van Hemert]], [[Walter van der Kamp]]
| trivia =  
| trivia =  
| externe_info =  
| externe_info =  
Regel 18: Regel 18:
}}
}}


Fokke Duetz is opgeleid in de Schildersklasse van de Haagse Academie en in van 1930 -1933 aan de Kunst Gewerbe Schule in München. Daar krijgt hij les van prof. Pretorius. Hij volgt ook het vak theatergeschiedenis want hij wil theaterontwerper worden. Hij doet enige ervaring op met decorontwerp als assistent van Karel Bruckner in Den Haag. Voor de oorlog werkt hij kort in de reclame, maar dat bevalt hem totaal niet.  
Fokke Duetz is opgeleid in de Schildersklasse van de Haagse Academie en van 1930 (of 1929)-1933 aan de Kunst Gewerbe Schule in München . Daar krijgt hij les van prof. Pretorius. Hij volgt ook het vak theatergeschiedenis want hij wil theaterontwerper worden. Hij doet enige ervaring op met decorontwerp als assistent van Karel Bruckner in Den Haag. Voor de oorlog werkt hij kort in de reclame, maar dat bevalt hem totaal niet.  


In 1953 wordt Duetz decorontwerper bij het Hollandse Hollywood Cinetone aan de Duivedrechtsekade. In dienst van dat bedrijf is hij art-director voor een aantal Nederlandse films. De producent van één van die films [[Karel van Lochem]] introduceert Duetz bij de televisie en regelde een gesprek met [[Arie van der Dool]] en [[Peter Zwart]]. Het klikt direct tussen Zwart en Duetz. en dus treed hij hij in dienst bij de [[NTS]] als decorontwerper. Duetz die de film wereld gewend is, schrikt in eerste instantie als hij Studio Vitus en Studio Irene ziet met al die grijs-grauwe schotten op die kleine vloertjes. Maar juist in die beperking ziet  Duetz wel een uitdaging.  
In 1953 wordt Duetz decorontwerper bij het Hollandse Hollywood Cinetone aan de Duivedrechtsekade. In dienst van dat bedrijf is hij art-director voor een aantal Nederlandse films. Zo werkt hij samen met Jaap Penraat aan een serie zogenoemde Triangle films die op de Amerikaanse televisie vertoont worden onder de titel Secret File USA. Dit zijn films van een half uur over een Amerikaanse spion (gespeeld door Robert Alda) die door heel Europa boeven vangt, diplomaten beschremt en spionnen ontmaskert. Ze maken zesentwinting alfeveringen in zesentwintig weken onder regie van Mr Dreyfuss. De regisseur zegt grinnikend tegen een journalist van het Vrije Volk (18-3-1954); " Nog nooit een art-director gezien zonder moeilijkheden. Nou heb ik er twee, hebben wij dus dubbele moeilijkheden".


Het facilitair bedrijf van de [[NOS]] groeit de jaren daarna enorm snel. Volgens recensenten blijft de kwaliteit van de televisieproducties wel wat achter bij de ontwikkelingen van de decors: zo wordt er regelmatig geschreven: "Het toneelstuk was matig, de decors prachtig. Jammer dat er steeds acteurs doorheen liepen!"  
De producent van één van die films [[Karel van Lochem]] introduceert Duetz bij de televisie en regelde een gesprek met [[Arie van der Dool]] en [[Peter Zwart]]. Het klikt direct tussen Zwart en Duetz. en dus treed hij hij in dienst bij de [[NTS]] als decorontwerper. Duetz die de film wereld gewend is, schrikt in eerste instantie als hij Studio Vitus en Studio Irene ziet met al die grijs-grauwe schotten op die kleine vloertjes. Maar juist in die beperking ziet  Duetz wel een uitdaging.
 
Duetz en [[Peter Zwart]] zijn enkele jaren de enige twee decorontwerpers bij de NTS. Hun namen prijken elke uitzending op de aftitelrol en ook in de televisierecensies worden ze bijna altijd genoemd. De uitzendingen waren nooit vlekkeloos en op de acteurs was altijd veel aan te merken, maar de decors waren dan in ieder geval prachtig is de teneur van de televisierecensenten in de jaren vijftig.
 
[[Mies Bouwman]] beschrijft in de Telegraaf (2-3-1956) hoe de twee ontwerpers te werk gaan. Van alle bestaande praktikabels, wanden, trappen en andere grote decorstukken zijn miniaturen gemaakt. Zwart en Duetz gaan eerst zitten puzzelen met die blokjes, tekenen dan een plattegrond, een vooraanzicht en een aantal shots voor de regisseur. Maar naast de wensen van de regisseur moeten ze ook rekening houden met de beperkte ruimte in Studio Irene en Studio Vitus, bewegingsmogelijkheden voor acteurs, cameramensen en microfoons. Ze steken zelf ook de mouwen uit de handen als het om decoratie aankomt: het schilderen van achterdoeken.
 
Eind 1956 is [[Peter Zwart]] is vanwege een maagbloeding enkele maanden aan het ziekbed gebonden, waardoor Duetz er alleen voor staat. In een interview in de Telegraaf (23-1-1957) is te lezen dat hij voor minstens vier televisiespelen per week een decor moet verzorgen, vaak met meerdere sets. Het is dus toveren op de beschikbare 170 vierkante meter studioruimte. Maar,zegt hij: " Juist het puzzelen maakt dit werk zo plezierig en interessant."
 
De regiseurs worden steeds ambitieuzer. Voor de televisiebewerking van [[Jane Eyre]] door [[Peter Koen]] in 1958 zijn maar liefst veertien sets nodig. Deze enorme productie moet in een dag opgebouwd worden in Studio Vitus en de naast gelegen Studio 3 door een ploeg van veertien bouwers. Duetz goochelt met de ruimte: hij plaatst de schouwen op wieltjes, verzint draaiende boekenkasten, wanden en panelen met afneembare gordijnen en draperieen. De changementen moeten plaats vinden tijdens de filminlassen van enkele minuten.
 
De eerste drie jaar bij de NTS ontwerpt Duetz naar schatting een kleine 2.000 decors (De Telegraaf, 7-5-1958). Dat het werk van de decorontwerpers, inmiddels versterkt met [[Cor Hermeler]] bij publiek en critici in de smaak valt blijkt ook uit het juryrapport van de eerste 'TV Oscars', een prijs ingesteld door [[Errik de Vries]] en het Prins Bernhardfonds. De jury is van mening dat de decroontwerpers "vaak met eenvoudige hulpmiddelen, suggestieve, geestige en artistiek voortreffelijke toneelomgevingen weten te scheppen" (Het vrije volk, 4-10-1958).


Met de schaalvergroting verdwijnen ook de persoonlijke relaties met regisseurs en decorbouwers. In de beginjaren hielpen Duetz en Zwart mee met het bouwen en schilderen en kenden ze iedereen bij naam. Van de vroeger jaren is nauwelijks beeldmateriaal bewaard, maar Duetz heeft al zijn schetsen bewaard en er zijn heel veel foto's van de decors van zijn hand. Deze collectie wordt beheerd door het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en is te bekijken in de [[Gallery: Fokke Duetz|Gallery]].
Met de schaalvergroting verdwijnen ook de persoonlijke relaties met regisseurs en decorbouwers. In de beginjaren hielpen Duetz en Zwart mee met het bouwen en schilderen en kenden ze iedereen bij naam. Van de vroeger jaren is nauwelijks beeldmateriaal bewaard, maar Duetz heeft al zijn schetsen bewaard en er zijn heel veel foto's van de decors van zijn hand. Deze collectie wordt beheerd door het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en is te bekijken in de [[Gallery: Fokke Duetz|Gallery]].

Versie van 10 okt 2013 21:33

Fokke Duetz (1960)

NaamFokke Duetz
GeborenAmbarawa (Indonesië), 10 februari 1910
GestorvenBussum, 2 oktober 1989
FunctiesDecorontwerper
Bekend vandecors van Pension Hommeles, Saint Germain des Prés, Maigret
Periode actief1955 - 1975
Werkt samen metPeter Zwart, Peter Koen, Willy van Hemert, Walter van der Kamp
GalleryGallery

Fokke Duetz in de media
Oeuvre Fokke Duetz

Fokke Duetz is opgeleid in de Schildersklasse van de Haagse Academie en van 1930 (of 1929)-1933 aan de Kunst Gewerbe Schule in München . Daar krijgt hij les van prof. Pretorius. Hij volgt ook het vak theatergeschiedenis want hij wil theaterontwerper worden. Hij doet enige ervaring op met decorontwerp als assistent van Karel Bruckner in Den Haag. Voor de oorlog werkt hij kort in de reclame, maar dat bevalt hem totaal niet.

In 1953 wordt Duetz decorontwerper bij het Hollandse Hollywood Cinetone aan de Duivedrechtsekade. In dienst van dat bedrijf is hij art-director voor een aantal Nederlandse films. Zo werkt hij samen met Jaap Penraat aan een serie zogenoemde Triangle films die op de Amerikaanse televisie vertoont worden onder de titel Secret File USA. Dit zijn films van een half uur over een Amerikaanse spion (gespeeld door Robert Alda) die door heel Europa boeven vangt, diplomaten beschremt en spionnen ontmaskert. Ze maken zesentwinting alfeveringen in zesentwintig weken onder regie van Mr Dreyfuss. De regisseur zegt grinnikend tegen een journalist van het Vrije Volk (18-3-1954); " Nog nooit een art-director gezien zonder moeilijkheden. Nou heb ik er twee, hebben wij dus dubbele moeilijkheden".

De producent van één van die films Karel van Lochem introduceert Duetz bij de televisie en regelde een gesprek met Arie van der Dool en Peter Zwart. Het klikt direct tussen Zwart en Duetz. en dus treed hij hij in dienst bij de NTS als decorontwerper. Duetz die de film wereld gewend is, schrikt in eerste instantie als hij Studio Vitus en Studio Irene ziet met al die grijs-grauwe schotten op die kleine vloertjes. Maar juist in die beperking ziet Duetz wel een uitdaging.

Duetz en Peter Zwart zijn enkele jaren de enige twee decorontwerpers bij de NTS. Hun namen prijken elke uitzending op de aftitelrol en ook in de televisierecensies worden ze bijna altijd genoemd. De uitzendingen waren nooit vlekkeloos en op de acteurs was altijd veel aan te merken, maar de decors waren dan in ieder geval prachtig is de teneur van de televisierecensenten in de jaren vijftig.

Mies Bouwman beschrijft in de Telegraaf (2-3-1956) hoe de twee ontwerpers te werk gaan. Van alle bestaande praktikabels, wanden, trappen en andere grote decorstukken zijn miniaturen gemaakt. Zwart en Duetz gaan eerst zitten puzzelen met die blokjes, tekenen dan een plattegrond, een vooraanzicht en een aantal shots voor de regisseur. Maar naast de wensen van de regisseur moeten ze ook rekening houden met de beperkte ruimte in Studio Irene en Studio Vitus, bewegingsmogelijkheden voor acteurs, cameramensen en microfoons. Ze steken zelf ook de mouwen uit de handen als het om decoratie aankomt: het schilderen van achterdoeken.

Eind 1956 is Peter Zwart is vanwege een maagbloeding enkele maanden aan het ziekbed gebonden, waardoor Duetz er alleen voor staat. In een interview in de Telegraaf (23-1-1957) is te lezen dat hij voor minstens vier televisiespelen per week een decor moet verzorgen, vaak met meerdere sets. Het is dus toveren op de beschikbare 170 vierkante meter studioruimte. Maar,zegt hij: " Juist het puzzelen maakt dit werk zo plezierig en interessant."

De regiseurs worden steeds ambitieuzer. Voor de televisiebewerking van Jane Eyre door Peter Koen in 1958 zijn maar liefst veertien sets nodig. Deze enorme productie moet in een dag opgebouwd worden in Studio Vitus en de naast gelegen Studio 3 door een ploeg van veertien bouwers. Duetz goochelt met de ruimte: hij plaatst de schouwen op wieltjes, verzint draaiende boekenkasten, wanden en panelen met afneembare gordijnen en draperieen. De changementen moeten plaats vinden tijdens de filminlassen van enkele minuten.

De eerste drie jaar bij de NTS ontwerpt Duetz naar schatting een kleine 2.000 decors (De Telegraaf, 7-5-1958). Dat het werk van de decorontwerpers, inmiddels versterkt met Cor Hermeler bij publiek en critici in de smaak valt blijkt ook uit het juryrapport van de eerste 'TV Oscars', een prijs ingesteld door Errik de Vries en het Prins Bernhardfonds. De jury is van mening dat de decroontwerpers "vaak met eenvoudige hulpmiddelen, suggestieve, geestige en artistiek voortreffelijke toneelomgevingen weten te scheppen" (Het vrije volk, 4-10-1958).

Met de schaalvergroting verdwijnen ook de persoonlijke relaties met regisseurs en decorbouwers. In de beginjaren hielpen Duetz en Zwart mee met het bouwen en schilderen en kenden ze iedereen bij naam. Van de vroeger jaren is nauwelijks beeldmateriaal bewaard, maar Duetz heeft al zijn schetsen bewaard en er zijn heel veel foto's van de decors van zijn hand. Deze collectie wordt beheerd door het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en is te bekijken in de Gallery.

Na zijn pensionering in maart 1975 blijft hij als free-lancer werkzaam voor de NOS en ontwerpt hij per jaar nog zo'n 10 decors voor uiteenlopende televisieprogramma's. Als hij niet aan een decor werkt is hij aan het schilderen.