Frits Thors

Frits Thors

Naam	Frits Thors
Geboren	Amsterdam, 13 september 1909
Functies	omroeper, nieuwspresentator, amateurfilmer, documentairemaker
Bekend van	NTS Journaal, AVRO’s Radiojournaal, Wereldomroep, Bevrijdingsfilm en Van Wilson tot Nixon
Periode actief	1928-1979
Werkt samen met	Henk van den Broek, Willem van Capellen, Jacques Idserda, Onno Liebert, Pim Reijntjes, Netty Rosenfeld, Guus Weitzel
Media	Audio fragmenten Frits Thors stelt medewerkers BBC en Radio Oranje voor, 25 april 1946.
Externe info	Frits Thors op het Amateurfilm Platform
Frits Thors in de media Oeuvre Frits Thors

Thors komt als enthousiast radioamateur in 1928 in dienst van de AVRO. Oorspronkelijk bij de Radiobode als assistent-redacteur (tot 1932). Al vrij spoedig wordt hij benaderd om als (hulp)omroeper te fungeren. Hij onderbreekt in 1932 zijn dienstverband bij de AVRO voor een notarisstudie.

In 1934 keert hij terug bij de AVRO als radio-omroeper, omdat Guus Weitzel om gezondheidsredenen een tijdlang in Davos (Zwitserland) moet verblijven. In die pioniersjaren betekent de functie van omroeper een geheel andere dan later. De dagdienst (van 8.00 – 24.00 uur) worden ‘gedraaid’ door een omroeper en een technicus, die na acht uur afgelost worden. De omroeper is tevens studiochef, regisseur, uitbetaler van onkosten en gages.

Tevens verzorgt Thors ook (meest muzikale) radioprogramma’s met vooral Engelse artiesten. In 1939 presenteert Thors onder meer het programma Musicabaret, waarbij omroeper Onno Liebert hem assisteert. Thors: “Onno en ik hadden een beetje dezelfde stem. We deden onze aankondiging ook wat ‘vrijer’ dan de twee andere omroepers, Guus Weitzel en Karel Nort”. In de mobilisatieperiode wordt Thors bij de Kustwacht ingedeeld. Na de Duitse inval in 1940 werkt Thors als regie-assistent voor de kleinkunstprogramma’s van Willem van Capellen. In 1941 gaat hij vanwege principiële gewetensbezwaren weg bij de radio.

Na de bevrijding wordt Thors gevraagd voor Radio Herrijzend Nederland als omroeper en maakt hij ook reportages. Zo verzorgt hij een rechtstreeks verslag van de aankomst van de prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet op het vliegveld Teugen. Thors legt dit unieke gebeuren bovendien met zijn eigen filmcamera vast. Hij werkt in die periode onder andere samen met Netty Rosenfeld. Vervolgens solliciteert hij bij de BBC en werkt vier maanden bij de Nederlandse afdeling. Omdat Thors geen huisvesting in Londen kan vinden, keert hij naar Nederland terug. Het buitenland blijft lonken: van 1946 tot 1948 werkt hij als freelancer bij CBC in Montreal (Canada).

Van 1948 tot 1964 is hij werkzaam bij de Wereldomroep. De eerste acht jaar in de functie chef van de Internationale Dienst. De transcriptiedienst en de Engels- en Spaanstalige uitzendingen vallen onder zijn verantwoordelijkheid. De laatste periode bij de Wereldomroep is hij chef van de Nederlandse Dienst. Onder zijn leiding worden ondermeer de uitzendingen voor zeevarenden verzorgd.

Na een periode bij de televisie keert Thors terug bij de radio en werkt tot 1979, onder andere voor het AVRO’s Radiojournaal. Bij het bereiken van de zeventigjarige leeftijd besluit Thors te stoppen. Toch wordt hij een enkele maal benaderd om het commentaar bij een serie documentaires in te spreken.

De televisiejaren 1965-1972

Vanaf 1965 is Thors nieuwslezer bij het NTS-Journaal. Eerst als stem op de achtergrond, later na een screentest voor de camera. Jarenlang is de man met het witte haar en de donkere bril een herkenbare verschijning op het beeldscherm. In 1969 krijgt hij een prijs uitgereikt als duidelijkste spreker. Thors neemt in 1972 afscheid van de televisie.

Henri Beunders schrijft in Omroep in Nederland (1994): 'Thors was destijds een van de populairste Nederlanders. Bij zijn afscheid in 1972 werd veel gespeculeerd over het geheim van zijn roem. Zijn haar -'Witte de Wit' werd hij genoemd - zijn keurige spraak die hem een prijs opleverde van de vereniging van slechthorenden, en zijn vertrouwenwekkende ouderdom die als 'een kalmeringsmiddel' werkte: 'Wat er in de wereld ook gebeurt, het komt tot ons door Frits Thors en wordt tot herkenbare, overzichtelijke en invoelbare proporties teruggebracht', schreef televisicriticus Jan Bank in 1972. Zelf zei Thors bij zijn afscheid van mening te zijn dat er geen vaste relatie mag bestaan tussen het nieuws en de stem van degene die het presenteert.' (p. 154)