Tom Pauka
| Naam | Tom Pauka |
| Geboren | Onbekend, 3 maart 1934 |
| Functies | Radiomaker |
| Bekend van | De Ombudsman |
| Periode actief | jaren '60 - jaren '70 |
| Werkt samen met | Gabri de Wagt, Wim de Jong, Steef de Groot, Theo Uittenbogaard |
Theo Pauka in de media Oeuvre van Theo Pauka | |
Als ik het over mocht doen, werd ik kleuterjuf (volkskrant 9 maart 2013)
VARA radio
De eerste journalistieke ervaring doet Pauka op als journalist voor Vrij Nederland en het toen (1965) hypermoderne blad Twen. In 1961 gaat hij werken bij de VARA-radio. Samen met eerst Gabri de Wagt en later met Wim de Jong, Steef de Groot en leerling Theo Uittenbogaard maakt hij de documentaireafdeling beroemd. Zijn vernieuwende manier van werken, uit zich onder andere in documentaires waarin hij als 'fly on the wall' een groot aantal verslagen worden maakt, zoals de neerslag van een maandenlang verblijf bij de Utrechtse politie. In 1967 krijgt hij voor zijn radiodocumentaires de Zilveren Reiss-microfoon.
Ombudsman
In 1966 introduceert Pauka het instituut Ombudsman in Nederland. Hij haalt dit concept uit Zweden, in eerste instantie alleen voor de VARA-televisie. Later zou de ombudsman uitgroeien tot een landelijk instituut, ter controle van overheidshandelen. Marcel van Dam is de eerst in een rij van presentatoren van De ombudsman, onder zijn leiding zou het programma uitgroeien tot een invloedrijke waakhond over falend overheidsbeleid en andere misstanden.
politiek
In 1973 verlaat Pauka de VARA. Hij begint dan als adviseur van PVDA-fractievoorzitter Ed van Thijn. Daarna is hij 'spindoctor' van Joop den Uyl en inspireert de linkervleugel van de PvdA, Nieuw Links. Hij zorgt voor een verjonging van de partij door ombudsman Marcel van Dam, VARA's perschef André van der Louw en vriend Arie van der Zwan de partij in te loodsen. Jarenlang blijft hij betrokken bij de PVDA, onder meer als adviseur van Wim Kok en Wouter Bos, over wie hij zegt dat hij 'intellectueel grandioos'was. (Volkskrant 9 maart 2013)
schrijver
Naast zijn werk als organisatieadviseur, begint hij in 1980 als literair auteur. Een aantal redelijk succesvolle romans volgen. In 2013, bijna 80 jaar oud stopt hij met adviseren van politici en schrijft over zijn adviesperiode het boek 'Het geluk van Links'.
Publicaties
Een moeilijke eter en andere verhalen (1980).
Winnifred onttrekt zich aan het oog (1981).
Een ongewenst verlangen (1982).
De meidenziekte (1983).
Gedroomde kansen (1984).
Lente voor beginners (1985).
De Banaan wordt bespreekbaar (1988).
Banaan voor gevorderden (1990).
