Maarten Schmidt
Naam | Maarten Schmidt |
Geboren | Amsterdam, 1946 |
Functies | cameraman, regisseur, eindredacteur |
Bekend van | De laatste voorziening, 4 havo, een klas apart, Dokwerk |
Periode actief | 1972-heden |
Werkt samen met | Thomas Doebele |
Maarten Schmidt in de media Oeuvre Maarten Schmidt |
Regisseur en cameraman Maarten Schmidt vormt al zo’n kwart eeuw een onafscheidelijk makersduo met regisseur en geluidsman Thomas Doebele. Een uniek oeuvre van sociaal bewogen direct cinema-documentaires en reportages voor de VPRO vormt het resultaat van hun naadloos lijkende samenwerking. In hun regisseurschap zijn de twee makers niet of nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Schmidt en Doebele werken niet met gedetailleerde scenario’s, deze staan hun flexibiliteit in de weg. Ze detecteren belangrijke thema’s en beginnen aan hun film. Samen richten ze onophoudelijk hun vizier op de sociaal zwakkeren in de samenleving, of deze nu in Nederland, in Groenland of Bangladesh wonen.
Maarten Schmidt werkt vanaf 1972 als freelance cameraman voor de VPRO. Als cameraman werkt hij bij verschillende producties als Berichten uit de samenleving en Hoe heet de burgemeester van Weezel?. Vanaf 1980 vormt hij met geluidsman Thomas Doebele een freelance cameraploeg voor de NOS, KRO, VARA en VPRO. Ze werken onder andere voor de VPRO programma’s Holland Spoor en Himalaya en regisseurs als Ireen van Ditshuyzen, Hedda van Gennep en Cherry Duijns. Het duo beschouwt deze projecten als een rijke scholing.
Vanaf 1984 tot op heden maken ze vervolgens als co-regisseurs ook onafhankelijke documentaires en reportages voor de VPRO (met een enkel uitstapje naar de IKON), waarbij Maarten steevast als cameraman fungeert en Thomas geluidsman is. Hun eerste zelfstandige documentaire heet Bank van lening. Ze gaan met hun idee naar de VPRO en krijgen carte blanche. In de manier waarop deze film tot stand komt ligt hun verdere documentaire werk al voor een groot deel besloten.
Al ruim twintig jaar lang bieden ze met hun documentaires inzicht in de habitat en dilemma’s van de sociaal zwakkeren in de Nederlandse samenleving en het buitenland. Ook in hun reportages voor de VPRO, waarbij ze een veel kortere draaitijd hebben, zoeken ze altijd naar de kern van een verhaal door zich te richten op het dagelijkse leven en niet op de politici of terzake deskundigen. Soms gaat er aan het filmen uitgebreide research vooraf. Vervolgens portretteren ze met observerende maar doeltreffende camera, zonder commentaar maar met gevoel voor oprechte emotie en ironie, de mensen die zich in een zekere situatie staande proberen te houden.
Hun documentaire films zijn ingetogen van tempo, zowel dynamisch als logisch van opbouw, observerend maar trefzeker in het vastleggen van betekenisvolle details en het voelbaar maken van het onderliggende verhaal. Hun filmstijl is niet extravagant maar van hoge kwaliteit. De techniek staat ten dienste van de inhoud, mede omdat de makers de te filmen situatie zo min mogelijk willen belasten. Ze draaien zoveel mogelijk materiaal op film en doseren het verhaal vervolgens in de montage.
"Sinds wij begonnen zijn, is er een nieuwe generatie opgekomen, die veel strakker werkt: de shots lijken belangrijker te worden dat hetgeen je filmt”, zegt Maarten in 1992. “Ik probeer daar niet aan mee te doen. Je staat ergens toevallig met je camera en legt vast wat je ziet. Maar ik geef toe, dat toeval kun je tot op zekere hoogte controleren, en dat is kunst”. Later zeggen ze vooral een tijdsbeeld vast te leggen. De documentaires van Maarten en Thomas vloeien vaak uit elkaar voort. Al draaiende aan de ene documentaire ontmoeten ze personages of worden ze geconfronteerd met situaties die vervolgens tot volgende films leiden.
Tegenwoordig verkeert Maarten samen met Thomas in de benijdenswaardige positie verbonden te zijn aan een omroep die hen in alle vrijheid aan het werk laat. Sinds hij zich in 2003 als eindredacteur aan Dokwerk heeft verbonden stelt Maarten (samen met Thomas) op zijn beurt ook andere en vaak jonge documentaire makers in staat het Derde Net van kwalitatief hoogwaardige documentaires te voorzien.
Prijzen en onderscheidingen
Prix Italia, (1987).
Rocky, Banff Television Festival, (1988).
Aanmoediging L.J. Jordaanprijs, (1988).
Zilveren Nipkowschijf, (1988).
Juryprijs, Internationale documentaire filmfestival Wenen, (1989).
Zilveren Nipkowschijf, (1992).
Eervolle vermelding, Prix Italia, (1993).
Gouden Kalf, (1995).
Nominatie Gouden Kalf, (2002).