Aktua (televisie)
| Periode | 1967-1997 |
| Beschikbaar in archief | Beeld en Geluid |
| Genre | Actualiteiten |
| Decennia | 1960-1969 1970-1979 1980-1989 1990-1999 |
| Medium | televisie |
| Trivia | Trivia |
Beschrijving
Aktua (radio) (1967-1997) Actualiteitenprogramma van de TROS, op de radio te beluisteren vanaf 1973. Het programma geeft een overzicht van het belangrijkste nieuws en de bijbehorende achtergronden. Dit gebeurt aan de hand van gesprekken, reportages en impressies van correspondenten. Bekende presentatoren zijn Wim Bosboom, Mireille Bekooij, Yvonne Wellink en Gerrit van der Kooij.
Aktua kiest voor populaire onderwerpen die breed in de samenleving leven. Het programma koppelt dit bovendien aan een wat opgewonden taalgebruik. Vaak kiest Aktua het standpunt van gezagsdragers. Bij de krakersrellen bijvoorbeeld komt wel de burgemeester aan het woord, maar niet de krakers. Op 2 januari 1997 is de laatste uitzending te horen. Radio 1 gaat dan op werkdagen De ochtenden en De middagen uitzenden.
Aktua televisie (1974-1993)
Actualiteitenprogramma van de TROS, op televisie te bekijken vanaf 1974. Onder leiding van journalist Wibo van de Linde kiest Aktua voor populaire onderwerpen die breed in de samenleving leven. Van de Linde kruidt het programma met pittige rechtse stellingnames en vaak een wat opgewonden taalgebruik wat hem in linkse hoek niet in dank wordt afgenomen. Aktua beleeft zijn hoogtijdagen in de politiek roerige jaren zeventig.
De grootste onthulling van het programma is het oorlogsverleden van de Nederlandse zakenman Pieter Menten. De zaak houdt Nederland in 1976 maanden in zijn greep. Bekende presentatoren zijn Wibo van de Linde, Tineke Verburg en Wim Bosboom. Aktua gaat midden jaren negentig samen met EO's Tijdsein op in 2 Vandaag, dat inmiddels EénVandaag heet.
Onder leiding van Wibo van der Linde wordt Aktua in de sterk politiek gepolariseerde beginperiode zowel het meest bekeken als ook het meest omstreden actualiteitenprogramma. Het Aktua-team bestaande uit reporters Ard Horvers, Ivo Niehe en Yvonne Habets, commentatoren Bob Kroon en Henri Schoup en nieuwscoördinator Pieter Kronenberg is ondermeer verantwoordelijk voor de geruchtmakende onthullingen rond oorlogsmisdadiger Pieter Menten. De documentaire Zij moest eerst over het euthanasie-drama rond het echtpaar Van Bemmelen wordt op het Filmfestival van New York bekroond.
Aktua junior (1989-90)
Wekelijks actualiteitenprogramma voor en door kinderen. Met nieuws en reportages. De presentatoren zijn steeds andere kinderen, ze worden in de studio bijgestaan door een redactie van leeftijdsgenoten. Vaste onderdelen zijn: het beroep van de week, een nieuwsoverzicht, een gesprek met een bekende Nederlander en het weerbericht. Het programma heeft veel weg van Tros Aktua voor volwassenen. In Aktua Junior worden ingewikkelde onderwerpen en interviews met bijvoorbeeld uitvinders of kunstenaars op toegankelijke maar toch volwassen wijze voor het voetlicht gebracht. Interviews De vragen bedenken de jonge verslaggevers vast niet zelf want die klinken nogal eens geforceerd. Maar daar zal de geïnterviewde nooit moeilijk over doen. Een kind met een microfoon in de hand neem je niet in de maling.
Tros Aktua Kamerbreed (1986-1993)
Serie verkiezingsspecials waarin met het oog op de verkiezingen voor de Tweede Kamer één onderwerp behandeld wordt. Vaste onderdelen vormen de uitslagen van een opinie-onderzoek, een reportage en een studiodiscussie met vertegenwoordigers van de drie grote politieke partijen over het onderwerp van die uitzending.
Aktua Aesculaap (1983-1985)
Serie medische programma's waarin de artsen M. Sluijter en G.A. van der Steenhoven één of twee hoofdonderwerpen en enkele korte actuele onderwerpen behandelen.
Aktua Special (1973-1993)
Speciale versie van Tros Aktua. Begin jaren tachtig is één keer per maand Aktua special te zien. Hierin staat een onderwerp uit de actualiteit centraal dat in documentairevorm behandeld wordt. Deze special wordt vaak gemaakt door Wibo van der Linde.
