Tom Pauka: verschil tussen versies

Uit B&G Wiki
Geen bewerkingssamenvatting
kGeen bewerkingssamenvatting
 
(21 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{ Infobox Persoon
{{ Infobox Persoon
| illustratie = Tom Pauka.jpg
| illustratie = Pauka_con.jpg
| naam      = Tom Pauka
| naam      = Tom Pauka
| geboorte_datum  = 3 maart 1934
| geboorte_datum  = 3 maart 1934
| geboorte_plaats =  
| geboorte_plaats = Onbekend
| overlijden_datum  =   
| overlijden_datum  =   
| overlijden_plaats =  
| overlijden_plaats =  
| functies = [[:Category:radiomaker|radiomaker]]
| functies = [[:Category:radiomaker|Radiomaker]]
| bekend_van  = ''[[De Ombudsman]]''
| bekend_van  = ''[[De Ombudsman]]''
| periode_actief  = jaren '60 - jaren '70
| periode_actief  = jaren 60 - jaren 70
| werkt_samen_met = [[Gabri de Wagt]], [[Wim de Jong]], [[Steef de Groot]], [[Theo Uittenbogaard]]
| werkt_samen_met = [[Gabri de Wagt]], [[Wim de Jong]], [[Steef de Groot]], [[Theo Uittenbogaard]]
| trivia =  
| trivia =  
| onderschrift = Tom Pauka
| onderschrift = Tom Pauka (bron: fotocollectie Beeld en Geluid)
| externe_info =  
| externe_info =  
| catalogus = [[Theo Pauka in de media]]
| catalogus = [[Tom Pauka in de media]]
| programmaoverzicht = [[Oeuvre van Theo Pauka]]
| programmaoverzicht = [[Oeuvre van Tom Pauka]]
}}
}}


Nadat hij eerst de sportacademie CIOS had doorlopen, schreef Tom Pauka als journalist voor ''Vrij Nederland'' en het toen (1965) hypermoderne blad ''Twen'' sport-reportages. Bij de VARA-radio bemande hij eerst met [[Gabri de Wagt]] en later met [[Wim de Jong]], [[Steef de Groot]] en leerling  [[Theo Uittenbogaard]], de documentaire-afdeling, waar een groot aantal 'fly-on-the-wall' verslagen werden gemaakt, zoals de neerslag van een maandenlang verblijf bij de Utrechtse politie. Hij organiseerde in die jaren geliefde 'teach-ins', inspraak bij en over actuele onderwerpen. Hij begon in navolging van de ''[[Oost-Europa-Kroniek]]'', met [[Karel Roskam]] de ''[[Afrikaanse Kroniek]]'', met nieuws uit de net of nog niet gedekoloniseerde landen van Afrika.
'''Als ik het over mocht doen, werd ik kleuterjuf (''de Volkskrant'' 9 maart 2013)'''


Hij introduceerde het instituut ''[[De Ombudsman]]'' in Nederland, naar Zweeds model, en voorlopig alleen op de VARA-televisie. Daarna werd de ombudsman een landelijk en -vaak- gemeentelijk instituut, ter controle van overheidshandelen.
===VARA radio===


Hij entameerde 'sensitivity-trainingen', die de arbeidsverhoudingen tussen werkgever en werknemers zouden moeten verbeteren, maar die leidden tot bittere verwijten en jarenlange vetes bij zijn collega's van en zijn werkgever de VARA.
De eerste journalistieke ervaring doet Pauka op als journalist voor ''Vrij Nederland'' en het toen hypermoderne blad ''Twen''. In 1957 werkt hij mee aan het geruchtmakende VPRO-programma [[Dag Koninginnedag]], een satirisch programma over een koninginnedagviering in 1943 in Birma. Het is bedacht door [[Jan Vrijman]] en [[Joes Odufré]] en doet veel stof opwaaien. Het programma met o.a. Wim Kan veroorzaakt de eerste Nederlandse televisierel.
In 1961 gaat Pauka werken bij de VARA-radio. Samen met eerst [[Gabri de Wagt]] en later met [[Wim de Jong]], [[Steef de Groot]] en leerling [[Theo Uittenbogaard]] maakt hij met name de documentaireafdeling beroemd. Zijn vernieuwende manier van werken uit zich onder andere in documentaires waarin hij als 'fly on the wall' een groot aantal verslagen maakt, zoals de neerslag van een maandenlang verblijf bij de Utrechtse politie. In 1967 krijgt hij voor zijn radiodocumentaires de [[Zilveren Reissmicrofoon]].


Hij was de 'spindoctor' van Joop den Uyl en inspireerde de linkervleugel van de PvdA, Nieuw Links, zorgde voor een verjonging van de partij door ombudsman [[Marcel van Dam]], VARA's perschef [[André van der Louw]] en vriend [[Arie van der Zwan]] de partij in te loodsen.
===Ombudsman===


Hij was na zijn vertrek bij de omroep in de jaren 70, jarenlang organisatie-adviseur bij De Beuk.
In 1966 introduceert Pauka het instituut ''[[De Ombudsman]]'' in Nederland. Hij haalt dit concept uit Zweden, in eerste instantie alleen voor de VARA-televisie. Marcel van Dam is de eerste in een lange rij van presentatoren van ''[[De ombudsman]]''. Onder zijn leiding zou het programma uitgroeien tot een invloedrijke waakhond over falend overheidsbeleid en andere misstanden. Later wordt de ombudsman een landelijk instituut, ter controle van met name het handelen van de overheid.


== Na de omroep ==
===Politiek===


Vanaf 1980 maakte Tom Pauka ook naam als literair auteur. Hij debuteerde met de verhalenbundel ''Een moeilijke eter en andere verhalen''. De literaire pers reageerde unaniem positief. In 1981 volgde de roman/novelle ''Winnifred onttrekt zich aan het oog''. Daarna publiceerde Tom Pauka twee romans die nog steeds kunnen rekenen op een groot lezerspubliek: ''Een ongewenst verlangen'' (1982) en ''De meidenziekte''(1983), respectievelijk met als thema multiple sclerose en anorexia nervosa. Hierna verschenen nog twee romans, te weten ''Gedroomde kansen'' (1984) en ''Lente voor beginners'' (1985). Succes bleef uit, waarna het stil werd rond de literair auteur Tom Pauka. Wel publiceerde hij nog samen met Rein Zunderdorp, voormalig wethouder van Groningen en thans o.a. voorzitter van het Humanistisch Verbond, twee boeken over de voor- en nadelen van het inschakelen van externe adviseurs: ''De Banaan wordt bespreekbaar'' (1988) en ''Banaan voor gevorderden'' (1990). In beide boeken wordt het veranderingsproces van de gemeente Groningen eind jaren tachtig beschreven.
In 1973 verlaat Pauka de VARA. Hij begint dan als adviseur van PvdA-fractievoorzitter Ed van Thijn.
Daarna is hij 'spindoctor' van Joop den Uyl en inspireert de linkervleugel van de PvdA, Nieuw Links. Hij zorgt voor een verjonging van de partij door ombudsman [[Marcel van Dam]], VARA's perschef [[André van der Louw]] en vriend Arie van der Zwan de partij in te loodsen. Jarenlang blijft hij betrokken bij de PvdA, onder meer als adviseur van Wim Kok en Wouter Bos, over wie hij zegt dat hij 'intellectueel grandioos' was. (''de Volkskrant'' 9 maart 2013)
 
===Schrijver===
Naast zijn werk als organisatieadviseur, begint hij in 1980 als literair auteur. Een aantal redelijk succesvolle romans volgen. In 2013, bijna 80 jaar oud, stopt hij met het adviseren van politici en schrijft over zijn actieve politieke periode het boek 'Het geluk van Links'.
In een interview met de Volkskrant in 2013 wordt hem gevraagd wat hij zou worden als hij zijn leven over mocht doen, zijn antwoord: "Als ik het over mocht doen, werd ik kleuterjuf".
 
===Publicaties===
 
''Een moeilijke eter en andere verhalen'' (1980).
 
''Winnifred onttrekt zich aan het oog'' (1981).  
 
''Een ongewenst verlangen'' (1982).
 
''De meidenziekte'' (1983).  
 
''Gedroomde kansen'' (1984).
 
''Lente voor beginners'' (1985).  
 
''De Banaan wordt bespreekbaar'' (1988).
 
''Banaan voor gevorderden'' (1990).  
 
''Het geluk van Links'' (2013).


[[Category:Personen|Pauka, Tom]] [[Category: Radiomaker|Pauka, Tom]]
[[Category:Personen|Pauka, Tom]] [[Category: Radiomaker|Pauka, Tom]]

Huidige versie van 16 jan 2023 om 13:24

Tom Pauka (bron: fotocollectie Beeld en Geluid)

NaamTom Pauka
GeborenOnbekend, 3 maart 1934
FunctiesRadiomaker
Bekend vanDe Ombudsman
Periode actiefjaren 60 - jaren 70
Werkt samen metGabri de Wagt, Wim de Jong, Steef de Groot, Theo Uittenbogaard

Tom Pauka in de media
Oeuvre van Tom Pauka

Als ik het over mocht doen, werd ik kleuterjuf (de Volkskrant 9 maart 2013)

VARA radio

De eerste journalistieke ervaring doet Pauka op als journalist voor Vrij Nederland en het toen hypermoderne blad Twen. In 1957 werkt hij mee aan het geruchtmakende VPRO-programma Dag Koninginnedag, een satirisch programma over een koninginnedagviering in 1943 in Birma. Het is bedacht door Jan Vrijman en Joes Odufré en doet veel stof opwaaien. Het programma met o.a. Wim Kan veroorzaakt de eerste Nederlandse televisierel. In 1961 gaat Pauka werken bij de VARA-radio. Samen met eerst Gabri de Wagt en later met Wim de Jong, Steef de Groot en leerling Theo Uittenbogaard maakt hij met name de documentaireafdeling beroemd. Zijn vernieuwende manier van werken uit zich onder andere in documentaires waarin hij als 'fly on the wall' een groot aantal verslagen maakt, zoals de neerslag van een maandenlang verblijf bij de Utrechtse politie. In 1967 krijgt hij voor zijn radiodocumentaires de Zilveren Reissmicrofoon.

Ombudsman

In 1966 introduceert Pauka het instituut De Ombudsman in Nederland. Hij haalt dit concept uit Zweden, in eerste instantie alleen voor de VARA-televisie. Marcel van Dam is de eerste in een lange rij van presentatoren van De ombudsman. Onder zijn leiding zou het programma uitgroeien tot een invloedrijke waakhond over falend overheidsbeleid en andere misstanden. Later wordt de ombudsman een landelijk instituut, ter controle van met name het handelen van de overheid.

Politiek

In 1973 verlaat Pauka de VARA. Hij begint dan als adviseur van PvdA-fractievoorzitter Ed van Thijn. Daarna is hij 'spindoctor' van Joop den Uyl en inspireert de linkervleugel van de PvdA, Nieuw Links. Hij zorgt voor een verjonging van de partij door ombudsman Marcel van Dam, VARA's perschef André van der Louw en vriend Arie van der Zwan de partij in te loodsen. Jarenlang blijft hij betrokken bij de PvdA, onder meer als adviseur van Wim Kok en Wouter Bos, over wie hij zegt dat hij 'intellectueel grandioos' was. (de Volkskrant 9 maart 2013)

Schrijver

Naast zijn werk als organisatieadviseur, begint hij in 1980 als literair auteur. Een aantal redelijk succesvolle romans volgen. In 2013, bijna 80 jaar oud, stopt hij met het adviseren van politici en schrijft over zijn actieve politieke periode het boek 'Het geluk van Links'. In een interview met de Volkskrant in 2013 wordt hem gevraagd wat hij zou worden als hij zijn leven over mocht doen, zijn antwoord: "Als ik het over mocht doen, werd ik kleuterjuf".

Publicaties

Een moeilijke eter en andere verhalen (1980).

Winnifred onttrekt zich aan het oog (1981).

Een ongewenst verlangen (1982).

De meidenziekte (1983).

Gedroomde kansen (1984).

Lente voor beginners (1985).

De Banaan wordt bespreekbaar (1988).

Banaan voor gevorderden (1990).

Het geluk van Links (2013).