NSF

NSF (Nederlandsche Seintoestellen Fabriek)

In 1918 wordt door een groep reders in Amsterdam, in samenwerking met Marconi, Philips en Radio Holland de Nederlandse Seintoestellen Fabriek opgericht. Het bedrijf vestigt zich in diverse panden in het centrum van Hilversum.

Deze versnippering is nadelig voor de bedrijfsvoering en in 1921 verrijst aan de oostelijke kant van Hilversum een gebouw waar apparaten worden gemaakt die bestemd zijn voor de marine, de luchtmacht en de overzeese gebiedsdelen, de koloniën. Ook voor de KLM maakt de NSF draadloze communicatieapparatuur voor vliegtuigen en grondstations. In 1922 levert men een vonkzender voor het station Scheveningen Haven.

De zingende torens

De plek is al van verre te zien door de hoge stenen schoorsteen met de letters NSF erop, en meer nog door twee in 1924 geplaatste 60 meter hoge stalen masten waar de antenne aan wordt bevestigd. Deze twee torens krijgen al snel de naam “De zingende torens”. Ze zijn een gift van Anton Philips.

De invloed van Philips wordt duidelijk wanneer in 1925 ir. A.F Philips deel gaat uitmaken van de Raad van Commissarissen. Er komen door Philips ontwikkelde grote zendbuizen die het mogelijk maken met grote zendvermogens te werken. Ook voor ontvangers maakt Philips nu buizen en het begin van een omroep begint zich af te tekenen.

Iedereen een radio

Voor de luisteraars begint de NSF een ontvangtoestel te fabriceren, de NSF O8, waarmee men zonder zelf technische vaardigheden te bezitten kan luisteren. Het is het eerste fabrieksmatig gebouwde radiotoestel. De nieuwe omroepvereniging VARA wil dat de arbeidersbevolking, die niet erg welgesteld is, toch in staat moet worden gesteld een eigen radio in de huiskamer te krijgen. De VARA laat daarom een goedkoop zelfbouw apparaat ontwerpen. Eerst wordt het door de NSF gefabriceerd maar menig arbeider-VARA lid heeft van de mogelijkheid tot zelfbouw gebruik gemaakt.

PHOHI

Het bedrijf groeit snel en dan wordt ook in Huizen, enkele kilometers noordwaarts een fabriek gebouwd waar men zich vooral toelegt op de fabricage van militaire communicatieapparatuur. Er komen van daaruit omroepuitzendingen naar de overzeese gebiedsdelen in de Oost in de korte-golfband, onder de naam PHOHI, Philips Omroep Holland Indië. Om deze lange afstandsuitzendingen mogelijk te maken worden aan de rand van de toenmalige Zuiderzee twee draaibare houten masten gebouwd met antennes.

Einde met een knal

Op 14 en 15 mei 1940, aan het begin van de Tweede Wereldoorlog blaast het leger de beide antennemasten bij de NSF op. Later neemt de bezetter de fabriek over maar doordat de medewerkers lijdzaam verstorend werken is de productiviteit laag. Een deel van de productie wordt dan verplaatst naar het Polizei Durchgangslager Amersfoort, waar de medewerkers van NSF moeten werken.

Tegen het einde van de oorlog wordt de gehele inventaris uit Hilversum door de bezetter weggeroofd en naar Duitsland afgevoerd. Toch verliest men na de bevrijding de moed niet en al snel is de fabriek klaar om met nieuwe machines weer aan het werk te gaan.

Na de Tweede Wereldoorlog neemt Philips het gehele bedrijf over en de naam verandert in Philips Telecommunicatie Industrie (PTI).

Sloop oude NSF-gebouw in Hilversum

In de jaren zeventig van de twintigste eeuw komt een neergang en in 1983 gaat Philips samenwerken met het Amerikaanse bedrijf AT&T. In 1990 verhuist het bedrijf naar een nieuwe locatie aan de oostkant van de stad. Het oude gebouw van de NSF in Hilversum, alsmede de kenmerkende schoorsteen moeten dan plaats maken voor een nieuw te bouwen woonwijk die de naam Seinhorst draagt. Het laatste gebouw van de NSF, het directiegebouw aan de Radiostraat wordt in 1996 gesloopt. In Huizen valt de slopershamer voor het bedrijf in 2011.

Samen met de ontwikkelingen die door Jan Corver,Hans Henricus Schotanus à Steringa Idzerda en andere amateurs in Den Haag, met de zender PCGG zijn gerealiseerd, heeft de Nederlandse Seintoestellen Fabriek aan de wieg gestaan van de ontwikkeling van omroepen over de gehele wereld.