Bert Haanstra

Bert Haanstra (Bron:fotocollectie Beeld en Geluid)

Naam	Albert Haanstra
Geboren	Espelo, 31 mei 1916
Gestorven	Hilversum, 23 oktober 1997
Functies	documentairemaker, filmmaker
Bekend van	Fanfare, Glas, Alleman, Zoo, Bij de beesten af
Periode actief	1947-1995
Werkt samen met	Ytzen Brusse, Piet van Moock, Wim van der Velde
Trivia	Trivia
Media
Gallery	Gallery
Externe info	Long read Beeld en Geluid, Officiële site
Bert Haanstra in de media Oeuvre van Bert Haanstra

Haanstra: filmer van Nederland en de Nederlanders

Jeugd en vroege werkzaamheden

Haanstra groeit op in verschillende plaatsen, maar voornamelijk in het Twentse Goor. Hij volgt de Rijkskweekschool in het nabije Hengelo en is enige tijd in opleiding bij een fotograaf. In 1934 gaat hij in Amsterdam werken als persfotograaf. In de oorlogsjaren doet hij de schildersopleiding aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten te Amsterdam. Haanstra is tijdens de Tweede Wereldoorlog als fotograaf werkzaam bij het Gemeentelijk Energie Bedrijf en neemt illegale klussen voor zijn rekening. Ook is hij de fotograaf die de aanslag op de Dam kort na de bevrijding fotografeert. Vanaf 1947 is Haanstra full-time werkzaam als professioneel filmer.

Filmmaker

Met camerawerk voor de speelfilm Myrte en de demonen doet Haanstra ervaring op in Londense filmstudio's. In 1948 maakt hij zijn eerste film, De Muiderkring herleeft. Het onderwerp is de literaire kring die de dichter P.C. Hooft in de zeventiende eeuw om zich heen heeft verzameld in het Muiderslot. Met het lyrisch filmgedicht Spiegel van Holland (1951) wordt Haanstra tijdens het Filmfestival in Cannes onderscheiden met de Grand Prix. Zijn naam is gevestigd. Een ongeëvenaard succes is zijn speelfilm 'Fanfare', naar een scenario van Jan Blokker. 2,6 miljoen bezoekers komen naar de bioscoop. Voor zijn documentaire Glas krijgt hij in 1958 een Oscar. Zijn films Alleman en Bij de beesten af worden voor diezelfde prijs genomineerd. Deze films, alsmede De stem van het water, tonen Haanstra's specialiteit: het op zeer geestige wijze portretteren van de samenleving. Bij Alleman was, naast de briljante montage, een groot deel van het succes te wijten aan het door Simon Carmiggelt ingesproken en geschreven commentaar. In totaal krijgt Haanstra voor zijn films en documentaires 78 filmonderscheidingen.

Natuurfilms

Naast zijn documentaire werk maakt hij een aantal natuurfilms zoals 'Bij de beesten af', opgenomen op plaatsen over de hele wereld en 'Chimps onder elkaar' en 'Monument voor een Gorilla', deze laatsten worden opgenomen in Burgers Dierenpark in Arnhem.

Speelfilms

Na de zeer succesvolle speelfilm 'Fanfare'uit 1958, maakt Haanstra ook in de jaren '70 een aantal speelfilms, zoals het zeer succesvolle 'Dokter Pulder zaait papavers', met Kees Brusse in de hoofdrol en het veel minder goed ontvangen 'Een pak slaag'.

Laatste jaren

Nadat hij vlak na het uitkomen van'Een pak slaag', een hartaanval had gekregen, ging hij na een revalidatieperiode weer aan de slag. Hij blijft tot op hoge leeftijd actief met het monteren van films. In 1996 is hij de naamgever en eerste winnaar van de Bert Haanstra Oeuvreprijs van het Nederlands Fonds voor de Film. Net als zijn ouders kreeg hij in de laatste jaren van zijn leven de ziekte van Alzheimer. Bert Haanstra overlijdt op 23 oktober 1997 in een verzorgingstehuis in Hilversum, op 81 jarige leeftijd.