Thomas Doebele

Bestand:Thomas.Doebele.jpg

Naam	Thomas Doebele
Geboren	Amsterdam, 1954
Functies	Editor, geluidstechnicus, eindredacteur, regisseur
Bekend van	4 HAVO een klas apart, Diogenes, Holland Spoort, De Staat van verzorging
Periode actief	1980 -
Werkt samen met	Maarten Schmidt
Thomas Doebele in de media Oeuvre van Thomas Doebele

Na de Nederlandse Film en Televisie Academie vormt regisseur en geluidsman Thomas Doebele al zo’n kwart eeuw een onafscheidelijk makersduo met cameraman Maarten Schmidt. Een uniek oeuvre van sociaal bewogen direct cinema-documentaires en reportages voor de VPRO vormt het resultaat van hun naadloos lijkende samenwerking.

In hun regisseurschap zijn de twee makers niet of nauwelijks van elkaar te onderscheiden. Doebele en Schmidt werken niet met gedetailleerde scenario’s, deze staan hun flexibiliteit in de weg. Ze detecteren belangrijke thema’s en beginnen aan hun film. Samen richten ze onophoudelijk hun vizier op de sociaal zwakkeren in de samenleving, of deze nu in Nederland, in Groenland of Bangladesh wonen. Na een aantal jaren dienstbaar te zijn geweest aan het werk van anderen hebben ze vanaf 1984 jaarlijks hun eigen creatieve documentaires gemaakt, die qua stijl en toonzetting bijzonder consistent zijn. Hun documentaire films zijn ingetogen van tempo, zowel dynamisch als logisch van opbouw, observerend maar trefzeker in het vastleggen van betekenisvolle details en het voelbaar maken van het onderliggende verhaal.

Hun filmstijl is niet extravagant maar van hoge kwaliteit. De techniek staat ten dienste van de inhoud, mede omdat de makers de te filmen situatie zo min mogelijk willen belasten. Ze draaien zoveel mogelijk materiaal en doseren het verhaal vervolgens in de montage. “Sinds wij begonnen zijn, is er een nieuwe generatie opgekomen, die veel strakker werkt: de shots lijken belangrijker te worden dan hetgeen je filmt”, zegt Schmidt in 1992. “Ik probeer daar niet aan mee te doen. Je staat ergens toevallig met je camera en legt vast wat je ziet. Maar ik geef toe, dat toeval kun je tot op zekere hoogte controleren, en dat is kunst.”

Ze kennen zelden commentaar of begeleidende teksten, vrijwel altijd spreken de beelden voor zich. Doebele en Schmidt beroeren en ontroeren en schuwen de eerlijke ironie niet. Ze richten zich op het individu en van daaruit pas op het systeem. Het kleinmenselijk relaas met al zijn thema’s en conflicten krijgt bij hen de aandacht en daaruit vloeien vanzelf de referentiekaders voort. Vaak vormt hun werk dan ook niet alleen een doordringende situatieschets, die belangrijke vragen opwerpt over een samenleving, maar ook een monument voor het doorzettingsvermogen en de weerbaarheid van kwetsbare individuen. Het feit dat ze samen een volledig op elkaar afgestemde minimale tweemans-crew vormen werkt daarbij in hun voordeel. Ze filmen van dichtbij. De kijker wordt deelgenoot van bijzondere en vaak intieme kleine verhalen, waarbij de personages zich niet bewust lijken van de camera, maar nooit gereduceerd tot voyeur.Tegelijkertijd proberen de makers hun aanwezigheid niet te verdoezelen. Zo steekt een van hen de sigaar aan van meneer Neuteboom in De staat van verzorging, als deze man erg lang met zijn sigaar worstelt.

De personages zien de film in de eindmontage en mogen hun mening geven waar Doebele en Schmidt bij de uiteindelijke versie rekening mee houden. In het begin van hun carrière dachten de makers nog even dat “als Den Haag maar meekijkt, dan zien ze de gevolgen van het beleid.” Later zeggen ze vooral een tijdsbeeld vast te leggen. De documentaires van Doebele en Schmidt vloeien vaak uit elkaar voort. Al draaiende aan de ene documentaire ontmoeten ze personages of worden ze geconfronteerd met situaties die vervolgens tot volgende films leiden. Doebele en Schmidt verkeren in de benijdenswaardige positie verbonden te zijn aan een omroep die hen in alle vrijheid aan het werk laat. Sinds ze zich in 2003 als eindredacteur aan Dokwerk hebben verbonden stellen zij op hun beurt ook andere en vaak jonge documentaire makers in staat het Derde Net van kwalitatief hoogwaardige documentaires te voorzien.

Prijzen en onderscheidingen

Prix Italia, (1987)

Rocky, Banff Television Festival (1988)

Aanmoediging L.J. Jordaanprijs (1988)

Zilveren Nipkowschijf (1988)

Juryprijs, Internationale documentaire filmfestival Wenen (1989)

Zilveren Nipkowschijf voor 4 HAVO, een klas apart (1992)

Eervolle vermelding, Prix Italia (1993)

Gouden Kalf in de categorie Beste korte documentaire voor I Have a Problem (1995)

Gouden Kalf in de categorie Beste camera voor Constant, avant le depart (2006)