Nieuwspresentator: Prominentere rol voor de nieuwslezer
Prominentere rol voor de nieuwslezer
De jaren zestig staan vooral in het teken van een nieuwe hoofdredacteur, nog meer zendtijd, een minder belangrijke rol voor de verschillende omroepen in de Journaalcommissie. De meest zichtbare verandering: het steevast in beeld verschijnen van de nieuwspresentator. In het kader van deze laatste ontwikkeling zet hoofdredacteur Carel Enkelaar in 1960 al een belangrijke eerste stap: hij schrijft een nota met daarin de richtlijnen voor het verschijnen van de nieuwslezer in beeld. Dit mag volgens Enkelaar wanneer: (1) er belangrijk, recent nieuws is waarvan nog geen beelden beschikbaar zijn, (2) wanneer het beeld dat er is niet toereikend is om het nieuwsbericht uit te leggen of (3) om een samenvatting te geven van wat iemand die geen Nederlands spreekt in een interview of verklaring vertelt.
Programmacommissaris van de NTS J.W. Rengelink neemt de plannen van Enkelaar grotendeels over en gaat zelfs nog een aantal stappen verder. Hij besluit de Journaalcommissie af te schaffen en daarmee de eindverantwoordelijkheid voor de inhoud van het Journaal weg te halen bij de omroepen (die verantwoordelijkheid komt vanaf dat moment bij Rengelink zelf te liggen). Hoe dan ook wordt het NTS Journaal minder afhankelijk van de omroepen en kan het meer op eigen benen staan. Voor hoofdredacteur Enkelaar wordt het mogelijk vaker een nieuwslezer in beeld te brengen en hij hoeft daarvoor ook niet meer toestemming te vragen bij Rengelink.
Op eigen benen
De televisieomroepen blijven wel, zij het op minder directe wijze, invloed uitoefenen op het NTS Journaal. In plaats van de op 1 januari 1962 opgeheven Journaalcommissie wordt er een Werkgroep Actualiteiten opgericht. Ook hierin nemen alle omroepen plaats. De omroepen hebben namelijk eigen actualiteitenrubrieken (zoals VARA’s Achter het Nieuws of KRO’s Brandpunt). In de Werkgroep Actualiteiten komen de verschillende omroepen bijeen, om afspraken te maken over welke onderwerpen door hen zullen worden behandeld. Dit doen zij om mogelijke overlap tot een minimum te beperken. Ook Carel Enkelaar zal eens in de veertien dagen moeten verschijnen bij deze werkgroep, vooral zodat de omroepen er zorg voor kunnen dragen dat het NTS Journaal zich niet teveel met de achtergronden van het nieuws gaat bemoeien. Het NTS Journaal wil dit maar al te graag, maar volgens de werkgroep moeten zij zich houden aan de levering van pure nieuwsfeiten. De achtergronden van het nieuws zijn het terrein van de actualiteitenrubrieken, aldus de omroepbazen. Ook meent de Werkgroep Actualiteiten dat het Journaal te vaak een nieuwslezer in beeld brengt. De kritische blik op het Journaal zal de komende jaren niet minder worden.
Meer journaals, meer presentatoren
Ondertussen is Enkelaar bezig met het uitbreiden van de zendtijd van het Journaal. Hij is van mening dat er ook een laat Journaal aan het eind van de televisieavond vertoond moet worden. Het komt regelmatig voor dat nieuws zich pas ’s avonds ontwikkelt en niet meer meegenomen kan worden in het Acht Uur Journaal. Enkelaar pleit daarom voor een uitzending om half elf ’s avonds. Maar ook bij deze plannen wordt hij aanvankelijk tegengewerkt door de omroepen, zoals door Hoofd Televisie van de NCRV, Dick Simons.
Een paar maanden later treedt diezelfde Simons, na het vertrek van Carel Enkelaar, aan als nieuwe hoofdredacteur van het NTS Journaal. Alhoewel Simons vaak wordt beschreven als een ontoegankelijke man en hij veel kritiek heeft gehad op het NTS Journaal tijdens zijn vorige baan bij de NCRV, zorgt hij voor grote veranderingen bij het Journaal. Niet alleen is er onder zijn regime plaats voor zachter nieuws (soft news) aan het eind van het Journaal, gaat het Journaal dagelijks uitzenden, ook krijgen de nieuwspresentatoren een prominentere rol in het programma. Waar een jaar eerder de nieuwspresentator nog maar sporadisch te zien is, schroeft Simons dit op naar een stuk of zes berichten per uitzending, die worden voorgelezen door de nieuwslezer. Doordat de nieuwslezer een grotere rol gaat spelen in de uitzendingen en omdat de uitzendingen in aantal toenemen, is het aan Simons om meer nieuwslezers in dienst te nemen. In 1965 neemt hij naast onder andere Frits Thors en Rien Huizing de eerste vrouwelijke nieuwslezer op de Nederlandse televisie aan: Eugènie Herlaar.
Vorig hoofdstuk || Volgend hoofdstuk
