Ja zuster, nee zuster
Periode | 1966 - 1968 |
Beschikbaar in archief | Beeld en Geluid |
Genre | Kinderprogramma |
Decennia | 1960-1969 |
Medium | Televisie |
Gallery | Gallery |
Komische televisieserie vol liedjes, over de lotgevallen van de bewoners van een rusthuis.
Televisieserie
Ja zuster, nee zuster wordt tussen 1966 en 1968 uitgezonden door de VARA. Oorspronkelijk bedoeld als kinderprogramma, blijkt het een instant succes bij het grote publiek. De (lied)teksten worden geschreven door Annie M.G. Schmidt; Harry Bannink componeert de muziek. De eerste aflevering is op 3 september 1966 en de laatste wordt op 7 september 1968 uitgezonden. De regie is in handen van Henk Barnard, Berend Boudewijn en Frits Butzelaar.De opnamen vinden plaats in studio’s in en rond Hilversum. De locatie-opnamen vonden veelal plaats in en rondom Rotterdam. Ook kasteel Groeneveld in Baarn is een van de buitenlocaties.
Verhaal
Centraal staan de verwikkelingen rondom rusthuis Klivia en zijn bewoners: inbreker Gerrit, diens Opa, de Ingenieur, pruikenmaakster Jet, en de jongens Bobby, die spinazie verbouwt, en Bertus die graag knutselt. Zuster Klivia, met zware Groningse tongval, waakt over hen. Zij krijgen het regelmatig aan de stok met hun boze buurman Boordevol. Hij heeft grote moeite met de herrie die de bewoners maken. Niet voor niets is de ondertitel van de serie Een rusthuis vol herrie. Boordevol probeert de bewoners regelmatig te dwarsbomen en zelfs uit te zetten maar krijgt daarbij meestal zelf het deksel op zijn neus.
Gastrollen
Opvallend aan de serie is ook het grote aantal gastacteurs dat zijn opwachting maakt. En dat zijn niet de minsten: Ko van Dijk, Albert Mol, Enny Mols-de Leeuwe, Lou Steenbergen, Johan Kaart. Cabaretier Wim Sonneveld heeft zelfs een dubbelrol als Arie Pruiselaar jr. en sr. Bovendien zingt hij de liedjes Op de step en In een rijtuigie.
Liedjes
Een belangrijk onderdeel van de serie vormen de liedjes van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink. Zij leveren een enorme bijdrage aan de populariteit van Ja zuster, nee zuster en blijken ware evergreens. Dat komt grotendeels doordat de liedjes worden uitgebracht op langspeelplaat, die goed wordt verkocht. De bekendste liedjes worden generaties later nog steeds meegezongen:
- Mijn opa
- In een rijtuigie
- Wil u een stekkie (van de fuchsia)
- Op de step
- De kat van ome Willem
- Poes poes poes
- Wij zijn bang voor de bullebak
- De Twips
- Popocatepétl
- Hendrik Haan
- Ladumaar meneer
- Samen met een vrijer
Gewist maar niet vergeten
Beroemd wordt Ja zuster, nee zuster ook door het lot dat de serie is beschoren. Eind jaren 60 gebruikt men een nieuw videosysteem om programma’s op te nemen, Ampex genaamd. Dit systeem is een grote verbetering ten opzichte van telerecording, maar de videobanden zijn zeer kostbaar. Omroepen besluiten daarop banden na uitzending te wissen voor hergebruik. De NTS heeft met dat doel zelfs een speciale wistechnicus in dienst. Ook Ja zuster, nee zuster wordt om die reden gewist; er is geen enkele aflevering bewaard gebleven. Liedjes en scènes die op locatie zijn opgenomen, hebben het wel overleefd. Deze zijn namelijk op film opgenomen. Ook foto’s en dia’s zijn bewaard gebleven.
Populariteit nadien
Ja zuster nee zuster is één van de populairste Nederlandse televisieseries ooit. Deels omdat de serie al populair was bij uitzending, deels door de mythevorming achteraf en deels omdat de liedjes zich in het collectieve geheugen hebben vastgezet. De revival van Ja zuster, nee zuster begint vanaf 1999, wanneer de serie wordt bewerkt tot toneelstuk. In 2002 verschijnt de gelijknamige speelfilm van Pieter Kramer en in theaterseizoen 2010-2011 komt er ook een musical. Hetty Blok zal voor altijd worden verbonden aan haar personage Klivia. In 2012, ze is dan 92, zingt ze met Paul de Leeuw in diens tv-programma Paul het lied Wil u een stekkie.
Afleveringen
Afl.01 "Gerrit" uitgezonden op 03-09-1966
Afl.02 "Arme ingenieur voor de rechter" uitgezonden op 21-09-1966
Afl.03 "Het hoofd koel houden" uitgezonden op 1-10-1966
Afl.04 "Lodewijk" uitgezonden op 29-10-1966
Afl.05 "Alarm" uitgezonden op 26-11-1966
Afl.06 "Knibbeltje" uitgezonden op 24-12-1966
Afl.07 "Repelsteeltje" uitgezonden op 21-01-1967
Afl.08 "Klaverblaadje" uitgezonden op 18-02-1967
Afl.09 "Salon Mimosa" uitgezonden op 18-03-1967
Afl.10 "Automatische speurhond" uitgezonden op 15-04-1967
Afl.11 "Haan en fuchsia" uitgezonden op 7-10-1967
Afl.12 "De knödel" uitgezonden op 4-11-1967
Afl.13 "Pakjes perikelen" uitgezonden op 2-12-1967
Afl.14 "Mijnheer Mangel" uitgezonden op 26-12-1967
Afl.15 "Ingenieur naar Engeland" uitgezonden op 27-01-1968
Afl.16 "De Pruiselaars en Wim Sonneveld" uitgezonden op 24-02-1968
Afl.17 "Souvenierwinkel" uitgezonden op 23-03-1968
Afl.18 "Ja Gerrit, Nee Gerrit" uitgezonden op 20-04-1968
Afl.19 "Circus" uitgezonden op 18-05-1968
Afl.20 "Lorre is ziek" uitgezonden op 7-9-1968
Cast
Zuster Klivia - Hetty Blok
Gerrit en opa - Leen Jongewaard
Buurman Boordevol - Dick Swidde
Ingenieur - Piet Hendriks
Jet - Carla Lipp
Bobby - Barrie Stevens
Bertus - John Kuipers
Lorre - Piet Ekel (stem)
Rechter - Jan Verkoren (afl.02)
Griffier - R van Helvoort Pel (afl.02)
Zaalwachter - B. de Jong (afl.02)
Hoofd Veiligheidsdienst - Sjef van Leeuwen (afl.03)
Hoofd van het aardgas - Peter Aryans (afl.04)
Lodewijkje - Maarten Ruyter (afl.04)
Notaris - Gerard Heystee (afl.05)
Professor de Geitemelker - Robert Sobels (afl.06)
Mevrouw de Kneu - Els Bouman (afl.06)
Bakker - Jan Blaaser (afl.07)
Voorzitter - Sacco van der Made (afl.08)
Journalist - Koos Postema (afl.08)
Mevrouw Vinkeveen - Winnifred Bosboom (afl.09)
Meneer Hofmeyer - Lou Steenbergen (afl.10)
Slager - Johan Kaart (afl.11)
Johan de Groot- Ko van Dijk (afl.12)
Mevrouw Maarseveen - Maya Bouma (afl.13)
Mijnheer Mangel - Gerard Hartkamp (afl.14)
Agent - Jan Lichters (afl.15)
Keesje - Onno van de Koppel (afl.15)
Arie Pruiselaar Sr./ Arie Pruiselaar Jr. - Wim Sonneveld (afl.16)
Secretaresse - Diana Dobbelman (afl.16)
Jufvrouw Blits - Enny de Leeuwe (afl.17)
Vrouw in winkel - Riet Wieland Los (afl.17)
Dirk - Hans Boskamp (afl.18)
Monteur Smit - Luc Lutz (afl.19)
Wouter - Albert Mol (afl.20)
Makers
Teksten Annie M.G. Schmidt
Choreograaf Jack Bow
Muziek Harry Bannink
Muziekproductie Gerrit den Braber
Drums Chris Dekker
Bas Tom Dissevelt
Gitaar Jan Blok
Grafische vormgeving Hans de Cocq
Decorontwerp Wim Bijmoer
Geluidsassistentie Daan Sleven, Paul Schrijver
Belichting Justus Cornelisse, Jan van de Stam, Bert Klos
Geluidtechniek Frans Rijken
Opnametechniek Jos Ditmars
Toneelmeester Frits Hihorst, Henk Kool
Beeldtechniek Han Barkey, Rien Balkenende
Kleding Riek Schimmel
Decoruitvoering Theus Gortemuller
Decorman Barend Vught
Camera assistentie Frans de Bruyn, Bert Rowold
Cineast Jan Schaaper
Rekwisiten Jan Kiljan
Grime Richard van Helvoirt Pel
Grime assistentie Jes SImons
Schakeltechniek Wim Timmer
Opnameleiding Wim Smit
Regie Henk Barnard
Camera Henno Hoepman, Hugo Gossen, Martijn Lindenberg
Productieassistentie Margot de Boer