Ad 's-Gravesande

Uit B&G Wiki

Eigenzinnige ex-AVRO directeur met twee grote liefdes: cultuur en politiek. De combinatie van de verantwoordelijkheid van een leidende functie met het maken van reportages en documentaires loopt als een rode draad door zijn carrière. In juni 1999 zegt hij: “Als je ooit iets wil worden in dit vak, dan heb je meer nodig dan alleen talent. Je moet kunnen samenwerken. Je mag best eigengereid, pretentieus en eigenwijs zijn, maar uiteindelijk moet je wel met anderen overweg kunnen, anders loop je vast.

Adriaan ’s-Gravesande wordt geboren op 5 februari 1947 in Boskoop en verhuist al vroeg naar Oosterhout bij Breda. Hij heeft een oudere broer en drie jongere zussen. Zijn vader Hein is musicus en dirigent bij de Zuid-Nederlandse Opera. Ad studeert aan het conservatorium van Aken, waar hij als hoofdvak de hoorn kiest.

In 1964 wordt hij vanwege zijn mooie stem gevraagd als lid van AVRO’s jeugdomroep Minjon en werkt mee aan vele uitzendingen van Op de jonge golf. Een jaar later is hij ook voor het eerst als presentator op de televisie te zien in het jongerenprogramma Rooster. Hoofdzaak in zijn AVRO-periode is echter radio. Zo verzorgt Ad de samenstelling van het radioprogramma Rits en presenteert hij in 1968 samen met Ad Visser Super clean dream machine.

Vanaf 1969 is Ad werkzaam als verslaggever bij Dingen van de dag, het actualiteitenprogramma van VARA-radio. Als verslaggever is hij vaak te vinden in De Tweede Kamer, daarnaast maakt hij reportages over diverse acties die in die periode plaatsvinden zoals de Maagdenhuisbezetting en de ludieke optredens van de Kabouters.

Na de AVRO en VARA komt in 1970 de VPRO op zijn pad. Bij de VRPO is hij voor het eerst te zien als mede-presentator van de avondvullende live-televisieprogramma’s Piknik en Pik in, ‘t is winter, een samenwerking tussen de VPRO-afdelingen televisie en radio. In 1971 treedt hij in vaste dienst bij de VPRO. Ad wordt voor diverse taken ingezet. Zo maakt hij samen met Rob Klaasman de documentaire Met je eigen tanden het graf in over het belang van mondhygiëne, werkt hij als verslaggever, regisseur en eindredacteur bij Berichten uit de samenleving, is hij als eindredacteur verantwoordelijk voor het tweede seizoen van Het gat van Nederland en werkt hij als regisseur aan programma’s als Machiavelli en Extra.

De jaren ’80 staan bij Ad grotendeels in het teken van praatprogramma’s en muziek. In oktober en november 1980 leidt hij samen met Joop van Tijn het live praatprogramma Mooie woorden. Het programma is echter geen succes en wordt na twee afleveringen gestopt. Meer succes heeft hij met Tijdverschijnselen, een serie praatprogramma’s over gebeurtenissen die de tijdsgeest illustreren. De gemoederen tussen de genodigden lopen af en toe hoog op. Zoals in de aflevering in november 1982 over intolerantie en discriminatie, waarin de Surinaamse actrice Gerda Havertong hem uitmaakt voor racist. Muziek is er in de vorm van de docmuntaires die hij maakt met Sieuwert Verster als Een Duitse familie (over de nazaten van Richard Wagner), Op zoek naar een geniale God (over Mozart) en Henriëtte Bosmans, componiste. Daarnaast presenteert hij samen met Sieuwert vanaf 1984 enkele jaren het Gala van de nieuwe Nederlandse muziek.

Ad werkt in de jaren '80 niet alleen voor de televisie. In 1983 wordt hij benoemd tot directeur en artistiek leider van het Holland Festival. Een functie die hij vervult tot de jaren '90. Hierna wordt Ad benadert om ook andere festivals te produceten. Op uitnodiging van de Minister van WVC is hij in 1987 co-producent van de manifestatie Amsterdam Culturele Hoofdstad. In opdracht van het Prins Bernhard Fonds produceert‘s-Gravesande bovendien internationale (poppen-) theaterfestivals in 1987 en 1990

Vanaf 1991 is Ad enige tijd hoofdredacteur van het tijdschrift HP/De Tijd, maar dit is van korte duur. Hij is aangenomen om de samenvoeging van de twee redacties te leiden. Hij vertrekt na 1 jaar, omdat het hem aan journalistieke passie ontbreekt om het blad te leiden. “De integratie van de redacties was snel bekeken, de uitdaging was voorbij.” In 1992 begint hij aan een nieuwe uitdaging: Oud-Vrij Nederland-journalist Feike Salverda verlaat de Amsterdamse stadszender AT5 en Ad volgt hem op. Ook hier werkt hij, maar voor een korte periode. In 1993 wordt hij opgevolgd door Fons van Westerloo.

In de tussentijd is Ad nog steeds werkzaam bij de publieke omroep. In 1990 produceert hij de opera Un Malheureux vêtu de Noir en maakt tevens de avondvullende documentaire Het orkest. In het najaar van 1991 leidt hij het discussieprogramma Gemengde gevoelens, gevolgd door Herfst in het paradijs in 1992. In datzelfde jaar is hij ook te zien als quizmaster van de kennisquiz De connaiseur.

In november 1999 volgt hij Boudewijn Klap op als directeur Radio en Televisie bij de AVRO. De AVRO wil een nieuwe koers varen en transformeren tot een echte culturele zender. Zijn streven is om een zo breed mogelijk publiek te bereiken, in het bijzonder voor kunst en cultuur. Ad is onder andere verantwoordelijk voor het aantrekken van Loretta Schrijver, Rolf Wouters en Pia Dijkstra. In 2003 weet hij Paul de Groot, Owen Schumacher en Tooske Breugem naar de AVRO te halen.

‘s-Gravesande zorgt echter ook voor onrust in mediakringen als hij zegt, dat hij het omroepbestel te pluriform vindt en ervoor pleit om omroepen in elkaar te laten opgaan om het publieke bestel te verbeteren. Hij wil minder investeren in ledenwerving en –binding en een kleiner omroepbedrijf inrichten om zo de programmabudgetten op niveau te houden. Die staan door omroepbezuinigingen ernstig onder druk. Op 26 augustus 2004 wordt het AVRO-personeel ingelicht dat voorzitter Martijn Sanders afscheid wil nemen van programmadirecteur ’s- Gravesande en zakelijk directeur Frans Maréchal. Aanleiding is het feit dat de samenwerking tussen dit tweetal te wensen overlaat: ze hebben geen eenduidige visie.

Prijzen en onderscheidingen

Flaumenhaftprijs voor Met je eigen tanden het graf in (1973).