Mary Zeldenrust-Noordanus
| Periode | 2005 |
| Beschikbaar in archief | Beeld en Geluid |
| Genre | Documentaire |
| Decennia | 2000-2009 |
| Lengte | 36'18" |
| Medium | Televisie |
Beschrijving
Psycholoog en psychotherapeut Mary Zeldenrust-Noordanus is een opvallende vrouw in de jaren zestig. Met haar uitgesproken karakter probeert ze als voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming alle taboes op seksueel gebied te doorbreken, in een tijd dat voorbehoedsmiddelen nog niet eens vrij verkrijgbaar waren en seksuele voorlichting in het openbaar onbespreekbaar was. Tevens krijgt zij het voor elkaar taboes als geboorteregeling, abortus en homofilie op tv bespreekbaar te maken.
De documentaire bestaat volledig uit archiefmateriaal en is in twee verschillende delen verdeeld. De documentaire is op deze manier gemaakt om juist de twee verschillende kanten van Mary Zeldenrust-Noordanus te benadrukken. In het begin zegt ze ook dat de visie van het volk op haar persoon een heel andere visie is dan de visie die ze op zichzelf heeft: “ik denk dat het beeld dat ik van mezelf heb, niet zo klopt met het beeld dat anderen van mij hebben.” Dit wordt bewust meteen in het begin verteld, zodat de rest van de documentaire hier verder op in kan gaan. Dit is het belangrijkste aan deze documentaire, een volledig beeld te schetsen van Mary Zeldenrust-Noordanus. Door de manier waarop het gemonteerd is en de keuze van muziek wordt haar leven op een passende manier in beeld gebracht.
Makers
Regie Maud Keus
Producent HUMAN Cora van Dijk, Manja Wilkinson
Commentaar Barbara van Kooten, Hanneke Groenteman
Presentator Philip Freriks
Achtergrondinformatie
De NVSH waar Mary Zeldenrust-Noordanus van 1962 tot 1969 voorzitter van is, is van groot belang onder het volk toendertijd. De NVSH staat voor geboorteplanning en is een voorstander van aanvaarding van seks los van het doel voortplanting. Wel vindt de NVSH dat seks binnen het huwelijk moet plaatsvinden. Als lid kan men bij de depots en consultatiebureaus terecht voor condooms, een pessarium en spiraaltjes. Deze behoefte is erg groot, al zijn de christenen het er natuurlijk niet mee eens. De NVSH wordt zelfs in 1954 door het Bisschoppelijk Mandement nog als een zedenbedervende organisatie in de ban gedaan.
Toch wordt er binnen protestants-christelijke kringen begin jaren vijftig al voorzichting over pro-geboorteregelingen gepraat. Langzaamaan worden deze onderwerpen bespreekbaar en meer geaccepteerd in Nederland. Uiteindelijk komt in 1965 de grote doorbraak wanneer de progressieve bisschop Bekkers in gesprek gaat met Mary Zeldenrust-Noordanus. Hij geeft toe dat het hebben van acht of meer kinderen een probleem kan zijn als ‘men arm was of kleinbehuisd’. Deze doorbraak zorgt ervoor dat de verkoop van voorbehoedsmiddelen gelegaliseerd wordt, seks voor en zelfs buiten het huwelijk geen taboe meer is en de pil begin jaren zeventig in het ziekenfonds komt.
Mary Zeldenrust-Noordanus heeft dus een belangrijke rol gespeeld in de culturele, sociale en politieke geschiedschrijving op het gebied van geboorteplanning.
Deze documentaire is gemaakt in de reeks van Profiel.
