Polygoon-Profilti

Naam	Polygoon Profilti Productie
Oprichting	1945
Oprichter	onbekend
Locatie	Den Haag

Polygoon Profilti Productions

Op 22 mei 1945 besluiten Polygoon en Profilti, mede vanwege het overheidsbeleid, een samenwerkingsverband aan te gaan. De twee bedrijven gaan voortaan verder onder de naam Polygoon Profilti Productions (PPP). Na de oorlog brengen het bedrijf het journaal terug in de bioscoop. Het oude Hollands Nieuws wordt omgedoopt tot Neerlands Nieuws.

Samenwerking met RVD

De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) is van mening dat Polygoon-Profilti te weinig onderwerpen toont die de overheid belangrijk vindt. Men besluit een redactiecommissie op te richten, die alle items moet beoordelen voordat deze hun weg naar het bioscoopjournaal vinden. De commissie bestaat uit G.van der Wiel, hoofd van de afdeling Film van de RVD, L.J.A. van Dijk, vertegenwoordiger van de afdeling Film van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap (OK&W) en Anton Koolhaas, redacteur van De Groene Amsterdammer. De commissie gaat wekelijks met de redactie aan tafel om de ingekomen onderwerpen te bespreken, de journaals te evalueren en nieuwe onderwerpen te bedenken. Al snel groeit er een hecht samenwerkingsverband tussen de medewerkers van de commissie en de redactie.

Philip Bloemendal

In 1946 valt het oog, of beter gezegd het oor van de filmfabriek op een nieuw talent. Polygoon-Profilti nodigt Philip Bloemendal, op dat moment werkzaam voor Radio Herrijzend Nederland, uit voor een gesprek. Onder de indruk van Bloemendals timbre en perfecte dictie, biedt de firma hem een baan aan als assistent-redacteur van Jo Levi. Later is zijn stem voor vele Nederlanders onlosmakelijk verbonden met de bioscoopjournaals van Polygoon.

Neerlands Nieuws en Wereldnieuws

Naast het 'Neerlands Nieuws brengt Polygoon-Profilti ook wekelijks het Wereldnieuws op het grote scherm. Hierin zijn items te zien die het journaal heeft verkregen door uitwisseling van filmmateriaal met buitenlandse journaalfirma’s.

Films

Naast de productie van beide journaals pakt de filmfabriek het vervaardigen van langere films weer op. In maart 1947 is Vijf Jaren de eerste lange documentaire die na de oorlog de filmlaboratoria van Polygoon-Profilti uitrolt. Deze productie wordt gemaakt in opdracht van de HARK (Hulp Actie Rode Kruis). Veel lof is er voor de film Walvis in zicht die een half jaar later verschijnt.

Een ander belangrijk project waar Polygoon-Profilti zich in de jaren na de oorlog op stort is de film Thuis. Tekst- en scenarioschrijver Anton Koolhaas besteedt bij het schrijven van het scenario extra veel aandacht aan de vertelstrategie van de film, waarbij humor de boventoon voert.

Humor

Humor is een belangrijke factor in de films van Polygoon en wordt later als kenmerkend beschouwd voor de producties van de firma. Van belang voor de later zo bekende woordgrapjes en beeldspraak is de toetreding van puntdichter Kees Stip tot de redactiecommissie. Er ontstaat een goede band tussen Stip en de redactie, die uiteindelijk leidt tot een langdurige samenwerking.

Vanaf het begin van de jaren vijftig wordt Stip dé man die aan het einde van ieder jaar de hoogtepunten uit het Neerlands Nieuws samenstelt. Zijn buitengewone gevoel voor taal en beeldspraak bepalen de typerende stijl van commentaar waarmee de meest uiteenlopende items van het jaaroverzicht aan elkaar worden gelijmd. Philips dictie past uitstekend bij Kees Stips’ spitsvondige teksten.

Moeder des Lands

Op 6 september 1948 doet Koningin Wilhelmina afstand van de troon en draagt ze de scepter over aan haar dochter Juliana. Ter ere van deze gelegenheid brengt de filmfabriek Moeder des Lands uit: een document over de regeringsjaren van Wilhelmina. Journaalitems en films over het Koninklijk Huis zijn al vroeg het paradepaardje van Polygoon. Als een lid van de Koninklijke familie ergens op staatsbezoek is of in eigen land een opening of toespraak bijwoont, dan is Polygoon van de partij. Ook de inauguratie van Juliana en Beatrix filmt Polygoon vanaf de eerste rang. En uiteraard stelt zij het Nederlandse volk op de hoogte van de geboorten van koningskinderen.

Overzeese Nederlandse gebieden

Naast de aandacht die Polygoon en Profilti voor de oorlog al hebben besteed aan de Nederlandse koloniën in Indonesië is er na de oorlog ook belangstelling voor het leven in de westelijke overzeese Nederlandse gebieden. Cameraman Piet Buis en redacteur L.J.A. van Dijk maken namens Polygoon-Profilti twee reizen naar de Antillen en Suriname. Het werk resulteert in een aantal korte films en verschillende items over de exotische plaatsen in het Neerlands Nieuws.

Watersnoodramp 1953

Wanneer op 31 januari 1953 Prinses Beatrix haar vijftiende verjaardag op paleis Soestdijk viert, is de cameraploeg van Polygoon-Profilti ook van de partij. De beelden van de feestelijkheden rond de verjaardag halen het nieuws de volgende dag echter niet, want die nacht wordt het zuidwestelijke deel van Nederland getroffen door een zware storm die een catastrofale overstroming tot gevolg heeft.

De volgende ochtend worden er drie cameraploegen van Polygoon-Profilti in gereedheid gebracht om naar het rampgebied te vertrekken. Hoewel de cameralieden in de getroffen gebieden niet altijd met open armen ontvangen worden - zij komen immers niet om te helpen maar om ‘te kijken’ met hun camera’s - proberen zij toch zo goed en kwaad als het kan de ramp vast te leggen. Een paar dagen later zijn de eerste beelden van de catastrofe al in de bioscopen te zien.

Ditmaal worden de beelden begeleid door ernstig, sober commentaar en is van de grapjes niets meer terug te vinden. Hiermee zet Polygoon zich nogmaals op de kaart als een vakkundig bedrijf dat wanneer dat nodig is snel, accuraat en met gepaste ernst belangrijke nieuwsitems kan verslaan. De journaals over de watersnoodramp, waarvan de beelden niet alleen in Nederland, maar ook in de omringende landen vertoond worden, dragen er mede aan bij dat er een grote stroom van giften ten behoeve van de slachtoffers op gang komt.

Opkomst televisie

De opkomst van de televisie in de jaren vijftig betekent dat het bioscoopjournaal voortaan moet concurreren met de journaals en actualiteitenprogramma’s die hun weg direct naar de huiskamers weten te vinden. Theaterexploitanten kiezen er bovendien steeds vaker voor reclamefilms in het voorprogramma op te nemen in plaats van het bioscoopjournaal. Hierdoor wordt het lastiger voor de verschillende filmbedrijven om met elkaar te concurreren.

Cinecentrum

Om een sterkere positie in de markt te verwerven en eveneens de werkzaamheden uit te breiden naar het nieuwe medium televisie, besluiten de vier grote filmbedrijven Polygoon-Profilti, Multifilm, Telefilm en Interfilm om de krachten te bundelen en verder te gaan als één grote werkgemeenschap. De firma’s vestigen zich in een voormalig pand van elektronicabedrijf Philips en een aantal omliggende grote villa’s in Hilversum en kiezen de nieuwe naam Cinecentrum voor het samenwerkingsverband.