TROS Aktua (televisie)
| Periode | 1974-1993 |
| Beschikbaar in archief | Beeld en Geluid |
| Genre | Actualiteiten |
| Decennia | 1970-1979, 1980-1989, 1990-1999 |
| Medium | Televisie |
| Gallery | Gallery |
| Trivia | Trivia |
Beschrijving
Actualiteitenprogramma van de TROS, eerst op de radio vanaf 1974 ook op de televisie. Onder leiding van journalist Wibo van de Linde kiest Aktua voor populaire onderwerpen die breed in de samenleving leven. Van de Linde kruidt het programma met pittige rechtse stellingnames en vaak een wat opgewonden taalgebruik wat hem in linkse hoek niet in dank wordt afgenomen. Aktua beleeft zijn hoogtijdagen in de politiek roerige jaren zeventig.
Aktua zorgt meerdere malen voor spraakmakende televisie. De grootste onthulling van het programma is het oorlogsverleden van de Nederlandse zakenman Pieter Menten. De zaak houdt Nederland in 1976 maanden in zijn greep. Ook krijgt het programma erkenning. Zo wordt de documentaire Zij moest eerst over het euthanasie-drama rond het echtpaar Van Bemmelen op het Filmfestival van New York bekroond.
Aktua wisselt door de jaren heen regelmatig van vormgeving en samenstelling. Aan het programma werken o.a. mee de reporters Ard Horvers, Ivo Niehe en Yvonne Habets, commentatoren Bob Kroon en Henri Schoup en nieuwscoördinator Pieter Kronenberg. Kronenberg is onder meer verantwoordelijk voor de geruchtmakende onthullingen rond oorlogsmisdadiger Pieter Menten. Bekende presentatoren zijn Wibo van de Linde, Tineke Verburg en Wim Bosboom. Aktua gaat midden jaren negentig samen met EO's Tijdsein op in 2 Vandaag, dat inmiddels EénVandaag heet.
Varianten
Naast de reguliere uitzendingen en de kindervariant Aktua junior verschijnen er ook gelegenheidsversies en specials. Met het oog op de verkiezingen voor de Tweede Kamer verschijnt tussen 1986 en 1993 onder de titel Tros Aktua Kamerbreed. Vaste onderdelen hierin zijn uitslagen van opinie-onderzoek, reportages en een studiodiscussie met vertegenwoordigers van de drie grote politieke partijen over het onderwerp van die uitzending. Daarnaast is er in de periode 1983-1985 Aktua Aesculaap te zien. In deze medische variant behandelen de artsen M. Sluijter en G.A. van der Steenhoven één of twee hoofdonderwerpen en enkele korte actuele onderwerpen.
Behalve deze varianten worden er in de periode 1973-1993 ook specials uitgezonden. Begin jaren tachtig is één keer per maand special te zien. In Aktua Special staat telkens een onderwerp uit de actualiteit centraal dat in documentairevorm behandeld wordt. Deze special wordt vaak gemaakt door Wibo van der Linde.
Makers
Presentatoren
In de jaren dat het programma te zien is op TV zijn er een groot aantal presentatoren actief bij het programma. Naast Mr Aktua Wibo van de Linde (1974-1981) zijn dit: Henri Schoup (1974-1977), Bob Kroon (1974-1976), Cees van Nieuwenhuizen (1974, 1979), Theo Koomen (1974), Marcel Bruijns (1974-1979), Hans Knoop (1975), Ard Horvers (1975), Ivo Niehe (1975-1977), Marius van Rijn (1976), Yvonne Habets (1976-1978), Lous Haasdijk (1977-1978), Koen Verhoef (1978), Jaap Jongbloed (1980-1986), Tineke Verburg (1984-1990), Mireille Bekooij (1992).
Verslaggeving Ed van Kan (1975-1977), Marcel Bruijns (1975-1977), Nico Cohen (1975), Joost de Ruyter (1975)Ivo Niehe, (1975-1976), Ard Horvers (1975-1977), Paul Steenbergen (1976-1977), Willem Oltmans (1976), Yvonne Habets (1977-1979), Bob Kroon (1977), Henri Schoup (1977-1979), Simon van Collem (1977), Peter Dillen (1978)
Redactie Ard Hovers (1975), Ralph Inbar (1976)
