Paul Verhoeven
Naam | Paul Verhoeven |
Geboren | Amsterdam, 18 juli 1938 |
Functies | regisseur |
Bekend van | Soldaat van Oranje, Spetters, Floris, Turks Fruit, Flesh + Blood, Robocop, Basic Instinct, Zwartboek, De vierde man |
Periode actief | 1960 - heden |
Werkt samen met | Rutger Hauer, Monique van de Ven, Joop van den Ende, Jeroen Krabbé |
Paul Verhoeven in de media Oeuvre Paul Verhoeven |
Jeugdjaren
De vroegste herinneringen van Verhoeven zijn onlosmakelijk verbonden met oorlogsgeweld. Het gezin woont in 1943 in Den Haag vlak bij de lanceerinstallaties van de Duitse V-2 raketten. Wat hij hier aan dood en verderf meemaakt, zal de rest van zijn leven en in zijn films een belangrijk gegeven blijven. Zijn idee dat er meer is dan het simpele zwart-witte idee van goed en kwaad is waarschijnlijk in deze periode geboren. Na het gymnasium studeert hij wis- en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in 1960 afstudeert. In het laatste jaar gaat hij ook studeren aan de Filmacademie. Zijn grote droom is filmregisseur worden. In 1960 debuteert hij met de korte film Een hagedis teveel. In militaire dienst maakt hij de documentaire Het Korps Mariniers.
Floris
Zijn grote doorbraak komt met de televisieserie Floris, in 1968 gemaakt als kinderserie voor de NTR. Voorbeeld van de makers was de in Engeland zeer populaire serie Ivanhoe. Verhoeven neemt de vrije hand die hem gegeven wordt en overschrijdt het budget vele malen. Wat bij het maken van Floris duidelijk wordt is, buiten zijn geniale regietalent, een goede hand in het kiezen van hoofdrolspelers. Uiteindelijk besluit Verhoeven de redelijk onbekend acteur Rutger Hauer voor de hoofdrol van Floris te vragen, een gouden greep. Het is het best bekeken programma in 1969 op de Nederlandse televisie en Rutger Hauer staat aan het begin van een internationale carrière.
Turks Fruit
De verfilming van de roman van Jan Wolkers Turks Fruit uit 1973 is het volgende hoogtepunt in de carrière van Verhoeven. De film is met 3,5 miljoen bezoekers de best bezochte Nederlandse speelfilm. Wederom een hoofdrol voor Rutger Hauer, die in deze film gekoppeld wordt aan Monique van de Ven. De film is een icoon van de Nederlandse cinematografie, mede door de scène op de fiets en die in de stromende regen op de stoep. Turks Fruit won in 1999 het Gouden Kalf voor de beste film van de eeuw. Ook Verhoevens obsessie met erotiek komt in deze film naar voren en wordt verder uitgewerkt in zijn volgende film: Keetje Tippel uit 1975.
Hoogtepunt na hoogtepunt
In 1977 maakt Paul Verhoeven Soldaat van Oranje een, wat de Engelsen noemen, 'coming of age' film. Spelend in de Tweede Wereldoorlog naar een boek van Engelandvaarder Erik Hazelhoff Roelfsema. Ondanks wisselende kritieken is de film zeer populair bij het bioscooppubliek. In 1980 maakt Verhoeven de controversiële film Spetters, waarin behalve veel erotiek, ook expliciete geweldsscènes een hoofdrol spelen. Sommige kritieken spreken over een 'platte' en 'fascistoïde' film. Anderen verdedigen Verhoeven en noemen hem een representant van de jongerencultuur van de jaren 80.
Buitenland
Na de vernietigende kritieken op Spetters is Verhoeven klaar met Nederland. Toch maakt hij in 1985 nog een gedeeltelijk Nederlandse productie Flesh and Blood. Het scenario van Gerard Soeteman, zijn vaste scenarist, zit vol met sex en geweld. Na deze film vertrekt hij definitief naar Amerika en maakt daar de kaskrakers RoboCop (1987), Total Recall (1990) en Basic Instinct (1992). Alle zeer succesvol, zowel financieel als bij de critici. Nadat zijn film Showgirls een flop wordt, keert Verhoeven naar Nederland terug.
Laatste jaren
Terug in Nederland krijgt Verhoeven eindelijk de waardering die hij verdient. In 2007 wordt hij Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Ook ontvangt hij diverse filmprijzen. Zwartboek uit 2006 is de volgende succesvolle verfilming van Verhoeven, wederom naar een scenario van Soeteman. De film wint 3 gouden kalveren. Na een aantal kleinere en soms minder succesvolle projecten begint hij aan 'entertainment experience', een crowdsourcing project van 8 delen, waar iedereen aan mee kan doen door een filmdeel te maken, dat Verhoeven vervolgens bewerkt tot een speelfilm, opnieuw een voorbeeld van zijn innovatieve talenten. In 2015 gaat hij naar Frankrijk om daar met Isabelle Huppert de film Elle op te nemen. Een psychologische thriller naar een boek van Philippe Dijan. Zijn ultieme filmdroom, het maken van een film over Jezus zal er ongetwijfeld ooit komen. De omtrekkende beweging, het schrijven van het boek 'Jezus van Nazareth - een realistisch portret' in 2008 is daar een voorbode van.