De Nipkowschijf is een televisieprijs, toegekend door een jury van mediajournalisten. De prijs is in 1961 in het leven geroepen door televisierecensenten Hans Keller (de Volkskrant), Henk Schaafsma (NRC Handelsblad) en Han G. Hoekstra (Parool). Zij nemen het initiatief wanneer het Prins Bernard-fonds in 1960 de uitreiking van haar speciale jaarlijkse Televisieprijs staakt. Veertien jaar later brengen zij de uitreiking onder in een stichting. Het doel van de oudste televisieprijs is de kwaliteit van televisieprogramma’s te bevorderen.
De bestuursleden van deze stichting komen nog steeds uit de journalistieke hoek. De stichting reikt naast de Nipkowschijf ook de Zilveren Reissmicrofoon (radio) uit. De jury kan bovendien Ereprijzen voor een geheel oeuvre en eervolle vermeldingen toekennen. In de jaren 2003-2009 wordt ook de Zilveren Prichettprijs voor multimediale platforms uitgereikt.
In de tijd dat de prijs in het leven is geroepen, is er nog maar één televisiezender met een beperkt aanbod. Eén prijs is dus meer dan voldoende. Het aanbod is inmiddels sterk vergroot, maar toch houdt de stichting vast aan één categorie, wat de waarde van de prijs vergroot. Het beeld is grotendeels van zilver gemaakt. De prijs is afgeleid van de uitvinding van de Duitse ingenieur Paul Nipkow in zijn onderzoekingen om met grofrastertelevisie beelden over te brengen. De Reiszmicrofoon wordt rond het jaar 1935 gebruikt en in die dagen als zelfbouwmicrofoon door veel radioamateurs nagebouwd.
De prijzen worden uitgereikt in de eerste helft van het jaar.
Website Nipkowschijf
Ere Zilveren Nipkowschijf
Zilveren Nipkowschijf
| Jaar
|
Titel
|
Maker
|
Zendg.
|
Opmerking
|
| 1961
|
Kunstgrepen
|
Pierre Janssen, Leen Timp
|
AVRO
|
|
| 1962
|
Pipo de Clown
|
Wim Meuldijk
|
VARA
|
|
| 1962
|
De bezetting
|
Lou de Jong
|
NTS
|
|
| 1963
|
Literaire ontmoetingen
|
Hans Gomperts
|
AVRO
|
|
| 1963
|
De Rudi Carrell show
|
Rudi Carrell
|
VARA
|
|
| 1964
|
Documentaireserie over Nigeria
|
Kees van Langeraad
|
NCRV
|
|
| 1964
|
Brandpunt
|
Programmaprijs
|
KRO
|
|
| 1966
|
Ontwikkeling van de tv in Nederland
|
Erik de Vries
|
Philips
|
|
| 1967
|
Camerawerk in Brandpunt
|
Piet Kaart
|
KRO
|
|
| 1968
|
Niet uitgereikt
|
|
|
|
| 1969
|
Oeuvreprijs
|
Bob Rooyens
|
AVRO
|
|
| 1970
|
|
Dimitri Frenkel Frank
|
VARA
|
|
| 1971
|
Een klein uur "U"
|
Koos Postema
|
VARA
|
|
| 1972
|
Een milde dood
|
Henk Mochel
|
NCRV
|
|
| 1973
|
Het gat van Nederland
|
Hans Keller
|
VPRO
|
|
| 1974
|
Oeuvreprijs
|
Kees van Kooten, Wim de Bie
|
VPRO
|
|
| 1975
|
Culemborg bijvoorbeeld
|
Netty Rosenfeld
|
VPRO
|
|
| 1976
|
Oeuvreprijs grafische vormgeving
|
Jaap Drupsteen
|
VPRO
|
|
| 1977
|
Het Simplisties Verbond
|
Kees van Kooten, Wim de Bie
|
VPRO
|
|
| 1978
|
Geloof, hoop & liefde show
|
IKON
|
IKON
|
|
| 1979
|
J.J. de Bom, voorheen de Kindervriend
|
Programmaprijs
|
VARA
|
|
| 1980
|
Opname (Werktheater)
|
Programmaprijs
|
VARA
|
|
| 1981
|
Achterkant van het gelijk
|
Marcel van Dam
|
VARA
|
|
| 1982
|
Vijf jaar later
|
Kees Boomkens
|
KRO
|
|
| 1983
|
Afdeling culturele programma's
|
Oeuvreprijs
|
NOS
|
|
| 1984
|
Afdeling filmzaken
|
Oeuvreprijs
|
VARA
|
|
| 1985
|
Ons Indië voor de Indonesiërs
|
Jan Bosdriesz
|
NOS
|
|
| 1986
|
Hier is ... Adriaan van Dis
|
Adriaan van Dis
|
VPRO
|
|
| 1987
|
Levensberichten
|
Cherry Duyns
|
VPRO
|
|
| 1988
|
De laatste voorziening
|
Maarten Schmidt, Thomas Doebele
|
VPRO
|
|
| 1989
|
Nauwgezet en wanhopig
|
Wim Kayzer
|
VPRO
|
|
| 1990
|
Diogenes
|
Programmaprijs
|
VPRO
|
|
| 1990
|
Samuel Falkland Show
|
Hans Hylkema
|
NOS
|
|
| 1991
|
Videobrieven
|
Emile Fallaux
|
VPRO
|
|
| 1992
|
4 Havo, een klas apart
|
Maarten Schmidt, Thomas Doebele
|
VPRO
|
|
| 1993
|
De Schreeuw van de Leeuw, De Leeuw is los
|
Paul de Leeuw
|
VARA
|
|
| 1994
|
Pleidooi
|
Programmaprijs
|
AVRO
|
|
| 1995
|
Oeuvreprijs
|
Ireen van Ditshuyzen
|
Diverse
|
|
| 1996
|
30 minuten
|
Arjan Ederveen, Pieter Kramer
|
VPRO
|
|
| 1997
|
Veldpost
|
Programmaprijs
|
VPRO
|
|
| 1998
|
Oeuvreprijs
|
Paul Witteman
|
VARA/NPS
|
|
| 1999
|
Oud geld
|
Programmaprijs
|
AVRO/IDtv
|
|
| 2000
|
Een geschenk uit de hemel/De slag om de Brent Spar
|
Programmaprijs
|
VPRO
|
|
| 2001
|
Andere tijden
|
Programmaprijs
|
NPS/VPRO
|
|
| 2002
|
Barend & Van Dorp
|
Programmaprijs
|
RTL4
|
|
| 2003
|
Kopspijkers
|
Programmaprijs
|
VARA
|
|
| 2004
|
PaPaul
|
Programmaprijs
|
VARA
|
|
| 2005
|
Holland Sport
|
|
VPRO
|
|
| 2005
|
Tegenlicht
|
|
VPRO
|
|
| 2006
|
Koefnoen
|
|
AVRO
|
|
| 2007
|
Sporen uit het oosten
|
Rob Hof
|
NCRV
|
|
| 2008
|
Van Dis in Afrika
|
Adriaan van Dis
|
VPRO
|
|
| 2009
|
't Vrije Schaep
|
Frank Houtappels
|
KRO
|
|
| 2010
|
Kijken in de ziel
|
Coen Verbraak
|
RVU
|
|
| 2011
|
De wereld draait door
|
Matthijs van Nieuwkerk
|
VARA
|
|
| 2012
|
O'Hanlons helden
|
Redmond O'Hanlon
|
VPRO
|
|
| 2013
|
Het nieuwe Rijksmuseum
|
Oeke Hoogendijk
|
NTR
|
|
| 2014
|
Ramses
|
Michiel van Erp
|
NTR
|
|
| 2015
|
Onze man in Teheran
|
Roel van Broekhoven, Thomas Erdbrink
|
VPRO
|
|
| 2016
|
Zondag met Lubach
|
Arjen Lubach
|
VPRO
|
|
| 2017
|
Schuldig
|
Esther Gould, Sarah Sylbing
|
HUMAN
|
|
| 2018
|
De luizenmoeder
|
Jan Albert de Weerd, Ilse Warringa e.a.
|
AVROTROS
|
|
| 2019
|
Stuk
|
Jurjen Blick
|
VPRO
|
|
| 2020
|
Brieven aan Andalusië
|
Stef Biemans
|
VPRO
|
|
| 2021
|
Nieuwsuur
|
|
NOS, NTR
|
|
| 2022
|
BOOS
|
|
BNNVARA
|
|
| 2023
|
Onze man bij de Taliban
|
Roel van Broekhoven, Thomas Erdbrink
|
VPRO
|
|
Eervolle vermelding
| Jaar
|
Titel
|
Maker
|
Zendg.
|
Opmerking
|
| 1962
|
Open het dorp
|
Mies Bouwman
|
AVRO
|
|
| 1973
|
Den Haag Vandaag
|
|
NOS
|
|
| 1974
|
Panoramiek
|
|
NOS
|
o.a. berichtgeving Watergate
|
| 1976
|
Jouw beurt
|
Wim Neijman
|
IKON
|
|
| 1977
|
Den Haag Vandaag
|
|
NOS
|
|
| 1977
|
Cultureel aankoopbeleid
|
|
NOS
|
|
| 1977
|
Parlement en kiezer
|
|
TELEAC
|
|
| 1978
|
|
Pieter Verhoeff
|
VPRO
|
|
| 1980
|
Lawaaipapegaai
|
Burny Bos
|
AVRO
|
|
| 1981
|
Showroom
|
|
NCRV
|
|
| 1981
|
De katvanger
|
|
VPRO
|
|
| 1981
|
Achterkant van het gelijk
|
|
VARA
|
prijs voor het team
|
| 1982
|
De jongens Veerman
|
Hans Hylkema
|
IKON
|
|
| 1983
|
De Titaantjes
|
Hugo Heinen
|
KRO
|
|
| 1983
|
Oudejaarsconference
|
Freek de Jonge
|
IKON
|
|
| 1984
|
Vinger aan de pols
|
Ria Bremer
|
AVRO
|
|
| 1984
|
De ontmaskering van Ludi Boeken
|
|
NOS
|
|
| 1985
|
Achterwerk in de kast
|
|
VPRO
|
|
| 1986
|
Theo en Thea
|
|
VPRO
|
|
| 1987
|
Een spannend bestaan
|
|
IKON
|
|
| 1988
|
Mijn idee
|
Karst van der Meulen
|
NCRV
|
|
| 1989
|
Het verhaal van Kees
|
Willem Wilmink
|
NCRV
|
|
| 1990
|
Na het feest, zonder afscheid verdwenen
|
Toni Boumans
|
VARA
|
uitgezonden als aflevering van Impact
|
| 1991
|
|
Paul de Leeuw
|
VARA
|
|
| 1993
|
Pleidooi
|
|
AVRO
|
|
| 1995
|
Na de oorlog
|
|
NPS
|
|
| 1995
|
Nederland-Turkije
|
|
VPRO
|
|
| 1998
|
Sportpaleis De Jong
|
Wilfried de Jong
|
VPRO
|
|
| 1999
|
Michiel van Erp
|
Lang leve de kampioenen
|
VARA
|
|
| 2000
|
De Daltons
|
|
VPRO
|
|
| 2001
|
Telefilm project
|
|
alle omroepen
|
|
| 2002
|
De enclave
|
|
VARA
|
|
| 2003
|
Tegenlicht
|
|
VPRO
|
|
| 2007
|
Beperkt houdbaar
|
Sunny Bergman
|
VPRO
|
|
| 2008
|
Sexy
|
Menna Laura Meijer
|
VPRO
|
|
| 2009
|
Van Moskou tot Magadan
|
Jelle Brandt Cortius
|
VPRO
|
|
| 2010
|
Lucky TV
|
Sander van de Pavert
|
VARA
|
|
| 2010
|
|
Ad van Liempt
|
NOS, VPRO, NTR
|
|
| 2011
|
Ali B op volle toeren
|
Ali B
|
TROS
|
|
| 2012
|
Van God los (tv-serie)
|
|
BNN
|
|
| 2013
|
De baby
|
|
Joodse Omroep
|
|
| 2013
|
Welkom in de Gouden Eeuw
|
|
NTR
|
|
| 2014
|
RTL Late Night
|
Humberto Tan
|
RTL4
|
|
| 2015
|
Zondag met Lubach
|
|
VPRO
|
|
| 2016
|
Floortje naar het einde van de wereld
|
|
BNN
|
|
| 2017
|
Jinek, Pauw en Jinek: De verkiezingen, De Verenigde Staten van Eva
|
Eva Jinek
|
BNN
|
|
| 2018
|
De neven van Eus
|
Özcan Akyol
|
NTR
|
|
| 2019
|
Jordy Season
|
Jim Dedden, Jan Hulst, Giancarlo Sanchez
|
VPRO
|
|
| 2020
|
100 dagen voor de klas
|
Tim den Besten, Nicolaas Veul
|
VPRO
|
|
| 2021
|
De wasstraat
|
|
HUMAN
|
|
| 2022
|
Eurovisie Songfestival
|
|
NPO, NOS, AVROTROS
|
|
| 2023
|
|
Raven van Dorst
|
|
|
